Zabıta Nasıl Olunur ? Zabıta Ne Kadar Kazanır ?

Meslek Tanımı

Zabıta, belediyelere bağlı olarak görev yapan, kent yaşamının düzenini ve kamu düzenini sağlamakla yükümlü olan kamu görevlisidir. Zabıta personeli, belediye sınırları içerisindeki halk sağlığını, çevre temizliğini, pazar düzenini, ruhsatsız faaliyetleri, işgal edilen alanları ve benzeri konuları denetleyerek vatandaşların huzur içinde yaşamalarını sağlar.

Zabıta, kamu hizmetlerini aksatan veya yasa dışı faaliyetlerde bulunan kişi ya da işletmelere karşı gerekli yasal işlemleri uygular. Aynı zamanda kriz ve afet durumlarında da destek birimi olarak görev alabilir. Günümüzde hem erkek hem kadın personelin görev alabildiği bu meslek, belediyelerde en yaygın kolluk birimi olarak görev yapmaktadır.

Zabıta Nasıl Olunur ?

Zabıta olmak isteyen bireylerin, belediyelerin zabıta memuru alım ilanlarına başvurması ve gerekli şartları sağlaması gerekmektedir. Zabıta alımları, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na ve Zabıta Yönetmeliği’ne uygun şekilde yapılır.

Aşağıda zabıta olmak için izlenmesi gereken adımlar detaylı olarak açıklanmıştır:

1. En Az Lise Mezunu Olmak

Zabıta olmak için en az lise veya dengi okul mezunu olmak gerekir. Ancak birçok belediye, ön lisans veya lisans mezunu adayları tercih eder. İlgili bölümler şunlardır:

• Yerel Yönetimler

• Kamu Yönetimi

• Çevre Koruma ve Kontrol

• Zabıta ve Belediye Hizmetleri

• Adalet

• Halkla İlişkiler

• Sosyal Hizmetler

2. KPSS’ye Girmek

Zabıta memuru alımında KPSS puanı esas alınır. Adayların aşağıdaki sınav türlerinden yeterli puanı alması gerekir:

• Lise mezunları için: KPSS P94

• Ön lisans mezunları için: KPSS P93

• Lisans mezunları için: KPSS P3

Belediyeler genellikle en az 60 KPSS puanı şartı koyar. Ancak büyükşehir belediyelerinde bu taban puan 70’e kadar çıkabilir.

3. Belediye İlanlarını Takip Etmek

Her belediye, ihtiyaç duyduğu personel sayısına göre resmî gazete, İŞKUR veya belediyenin kendi web sitesi üzerinden ilan verir. İlanlarda şu bilgiler yer alır:

• Alınacak zabıta sayısı

• Eğitim seviyesi şartı

• KPSS puan şartı

• Boy ve kilo şartı

• Sürücü belgesi gerekliliği

• Yaş sınırı (genellikle 30 yaş altı)

4. Fiziki Yeterlilik ve Sözlü Sınav

Başvuru kabul edilen adaylar, belediye tarafından yapılan fiziki yeterlilik sınavına alınır. Bu sınavda adayın:

• Koşu hızı

• Denge kabiliyeti

• Dayanıklılığı

ölçülür. Fiziki yeterliliği geçen adaylar sözlü sınava alınır. Bu sınavda:

• Genel kültür

• Mesleki bilgi

• Hitabet ve ifade yeteneği

• Belediyecilik mevzuatı hakkında bilgi düzeyi

değerlendirilir.

5. Göreve Başlama

Sözlü sınavda da başarılı olan adaylar, ilgili belediyede 657 sayılı kanuna tabi memur statüsünde zabıta memuru olarak göreve başlar. Görev yerleri, genellikle zabıta müdürlüğü bünyesindeki birimlerdir.

Hangi Okul ya da Eğitim Gerekir ?

Zabıta olmak için belirli bir okul zorunluluğu bulunmamakla birlikte aşağıdaki bölümler mezunlarına öncelik tanınır:

• Ön lisans bölümleri:

  • Zabıta ve Belediye Hizmetleri

  • Yerel Yönetimler

  • Çevre Koruma

  • Halkla İlişkiler

• Lisans bölümleri:

  • Kamu Yönetimi

  • Sosyoloji

  • İşletme

  • İktisat

  • Adalet

Bu bölümler mezunları belediyecilik mevzuatına daha hakim oldukları için tercih edilir.

Kimlere Uygun ?

Zabıta mesleği aşağıdaki kişisel özelliklere sahip bireyler için uygundur:

• İnsanlarla iletişim becerisi güçlü

• Fiziksel olarak aktif ve dayanıklı

• Kurallara ve mevzuata uyumlu

• Gözlemci ve dikkatli

• Toplumsal olaylara duyarlı

• Kriz anlarında soğukkanlı kalabilen

• Takım çalışmasına yatkın

• Kamu yararını ön planda tutan

Günlük / Haftalık Çalışma Saatleri

Zabıta memurlarının çalışma düzeni, belediyenin uygulamasına göre değişiklik gösterebilir. Genel bilgiler şöyledir:

• Standart mesai: 08.00 – 17.00

• Yoğun dönemlerde vardiyalı çalışma (sabah-akşam)

• Bayram, pazar ve resmî tatillerde görev olabilir

• Haftalık ortalama çalışma süresi: 40 – 45 saat

• Nöbet sistemi: Özellikle büyük şehirlerde uygulanabilir

Yıllık İzin Hakkı ve Tatil Durumu

Zabıta memurları, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre izin hakkına sahiptir:

• 1 – 10 yıl arası hizmet süresi: 20 gün yıllık izin

• 10 yıl üzeri hizmet süresi: 30 gün yıllık izin

• Bayram ve tatil günlerinde görev yapılırsa ek izin ya da mesai verilir

• Evlilik, doğum, hastalık gibi nedenlerle mazeret izinleri mümkündür

• Hafta sonu tatili, görev durumu ve nöbet sistemine göre planlanır

Ortalama Maaşlar (Türkiye Şartlarında)

2025 yılı itibariyle zabıta maaşları aşağıdaki gibidir:

Lise Mezunu Zabıta

• Başlangıç maaşı: 24.000 TL – 27.000 TL

• Büyükşehirlerde görev yapan personel: 28.000 TL – 32.000 TL

Ön Lisans ve Lisans Mezunu Zabıta

• Ortalama maaş: 30.000 TL – 35.000 TL

• Ek ödeme, tazminat ve sosyal yardımlarla birlikte: 40.000 TL’ye kadar çıkabilir

Kıdemli Zabıta / Amir Düzeyi

• Baş zabıta maaşı: 35.000 TL – 45.000 TL

• Zabıta müdür yardımcısı: 50.000 TL+

Ek gelirler:

• Aile yardımı

• Çocuk yardımı

• Ek gösterge ve tazminat

• Mesai ve nöbet ücretleri

Sosyal Haklar

Zabıta memurlarının sahip olduğu sosyal haklar şunlardır:

• SGK (sağlık, emeklilik ve iş kazası sigortası)

• Fazla mesai ücreti

• Yıllık izin hakkı

• Kıdem ve derece ilerlemesi

• Lojman (bazı belediyelerde)

• Sendikal haklar

• Giyim yardımı

• Eğitim ve seminer imkanları

• Görevde yükselme imkânı

İş Bulma Alanları ve Potansiyeli

Zabıta memurları sadece belediyelerde istihdam edilir. Görev alınabilecek alanlar:

• İl belediyeleri

• İlçe belediyeleri

• Büyükşehir belediyeleri

• Zabıta müdürlükleri

• Gıda ve çevre denetim ekipleri

• Trafik zabıtası

• Hal zabıtası

• Pazar denetim ekipleri

• Ruhsat kontrol birimleri

Türkiye genelinde binlerce belediye bulunduğundan dolayı iş olanakları süreklidir. Yeni belediyeler kurulduğunda veya mevcut belediyeler personel eksiği yaşadığında alım yapılır.

Türkiye’de Yapılabilirliği

Zabıta memurluğu Türkiye’nin tüm il ve ilçelerinde yapılabilir. Özellikle büyük şehirlerde zabıta birimleri daha geniş organizasyona sahip olduğundan iş yükü ve personel ihtiyacı daha fazladır. Yerleşim yoğunluğu olan yerlerde meslek daha aktif şekilde icra edilir.

Kaç Yaşında Başlanabilir, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülür ?

• KPSS ve belediye ilanı şartlarına göre başvuru yaşı: Genellikle 18 – 30 yaş arası

• Göreve başlama yaşı: 20 – 28 arası yaygındır

• Fiziksel yeterlilik sürdüğü sürece 60 yaşına kadar çalışılabilir

• Emeklilik yaşı: 60 – 65

• Emeklilik sonrası danışmanlık veya özel güvenlik sektörüne geçiş yapılabilir