Danışman Nasıl Olunur ? Danışman Ne Kadar Kazanır ?

Meslek Tanımı

Danışman, bir birey ya da kurumun ihtiyaç duyduğu belirli bir konuda bilgi, analiz, çözüm ve yönlendirme hizmeti sunan kişidir. Danışmanlık hizmeti, strateji geliştirme, süreç iyileştirme, hedef belirleme ve karar verme süreçlerini destekleme amacı taşır. Danışmanlar; iş dünyası, eğitim, hukuk, finans, sağlık, teknoloji, insan kaynakları ve yönetim gibi pek çok farklı alanda görev yapabilir.

Danışmanlar dışarıdan bir bakış açısı sunarak kurumlara ya da bireylere özgün çözümler geliştirir. Bu kişiler bağımsız olarak çalışabileceği gibi danışmanlık firmaları bünyesinde de görev alabilir. Danışmanlık hizmeti sunmak, uzmanlık gerektiren ve analitik düşünme becerisi yüksek bireyler için uygun bir meslektir.

Danışman Nasıl Olunur ?

Danışman olmak için belirli bir üniversite bölümü şartı bulunmaz. Ancak danışmanlık yapılacak alanda güçlü bir bilgi birikimi, deneyim ve iletişim becerisi gerekir. Aşağıda danışman olmak isteyen bireyler için izlenmesi gereken adımlar detaylı şekilde sunulmuştur.

1. Alan Belirlemek

Danışmanlık mesleğine adım atmak isteyen kişi öncelikle uzmanlaşmak istediği alanı belirlemelidir. Türkiye’de en yaygın danışmanlık alanları şunlardır:

• Yönetim danışmanlığı

• Eğitim danışmanlığı

• Kariyer danışmanlığı

• Mali müşavirlik ve vergi danışmanlığı

• İnsan kaynakları danışmanlığı

• Hukuk danışmanlığı

• Psikolojik danışmanlık

• Emlak danışmanlığı

• Teknoloji ve IT danışmanlığı

• Proje danışmanlığı

• Tarım ve çiftçi danışmanlığı

Seçilen alanda danışmanlık yapabilmek için o sektöre yönelik bilgi, deneyim ve belgelendirilmiş yeterlilik gerekir.

2. Eğitim Almak ve Uzmanlaşmak

Danışmanlık yapılacak alana göre farklı eğitim yolları izlenir. Örneğin:

• Kariyer danışmanı: Psikolojik danışmanlık veya insan kaynakları eğitimi

• Yönetim danışmanı: İşletme, ekonomi, MBA, yönetim organizasyon eğitimi

• Eğitim danışmanı: Rehberlik ve psikolojik danışmanlık (PDR), eğitim fakültesi

• Mali danışman: İktisat, maliye, muhasebe, SMMM yeterlilik belgesi

• Emlak danışmanı: MEB onaylı emlak danışmanlığı sertifikası

Üniversite mezuniyeti çoğu danışmanlık alanında tercih edilir. Ancak bazı alanlarda sertifika programları ve mesleki kurslar da yeterli olabilir.

3. Sertifika ve Yetki Belgesi Almak

Birçok danışmanlık alanında yasal olarak sertifika ya da yetki belgesi gereklidir. Örnek olarak:

• Emlak danışmanlığı: Seviye 5 Mesleki Yeterlilik Belgesi (MYK)

• Psikolojik danışmanlık: Rehberlik ve PDR diploması

• Mali danışmanlık: Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) ruhsatı

• İnsan kaynakları danışmanlığı: İK uzmanlık sertifikaları

• Proje danışmanlığı: TÜBİTAK, KOSGEB, AB fonları için proje yazarlığı eğitimleri

Bu belgeler, danışmanın yasal ve profesyonel yetkinliğini artırır.

4. Deneyim Kazanmak

Danışmanlık mesleğinde tecrübe çok önemlidir. Uzmanlık alanında birkaç yıl çalışmak, farklı firmalara hizmet vermek, staj ya da projelerde yer almak fayda sağlar.

• Danışman yardımcısı olarak çalışmak

• Freelance projeler üstlenmek

• Gönüllü danışmanlık deneyimi edinmek

• Sektörel fuar ve seminerlere katılmak

• Portföy ve referans oluşturmak

Danışmanlar ne kadar çok projede yer alırsa, piyasadaki değeri o ölçüde artar.

5. Kendi İşini Kurmak veya Firmaya Bağlı Çalışmak

Danışmanlar iki şekilde çalışabilir:

• Bağımsız danışman olarak şahıs şirketi kurup hizmet vermek

• Danışmanlık firmasında bordrolu olarak görev almak

Kendi işini kuran danışmanlar fatura kesmek için vergi kaydı açmalı, muhasebeci ile çalışmalı ve hizmet sözleşmeleri düzenlemelidir.

Hangi Okul ya da Eğitim Gerekir ?

Danışmanlık yapılacak alana göre tercih edilebilecek bazı bölümler:

• İşletme

• İktisat

• Sosyoloji

• Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik (PDR)

• Hukuk

• Bilgisayar Mühendisliği

• İnsan Kaynakları Yönetimi

• Maliye

• Tarım Ekonomisi

Ayrıca MEB, üniversiteler ve meslek odaları tarafından verilen uzmanlık sertifikaları da önemlidir. Örnek: İŞKUR danışmanlık sertifikası, KOSGEB proje danışmanlığı kursu.

Kimlere Uygun ?

Danışmanlık mesleği aşağıdaki özelliklere sahip bireyler için uygundur:

• Alanında bilgi ve deneyim sahibi

• Etkili iletişim kurabilen

• Analitik düşünebilen

• Problem çözmeye yatkın

• Araştırma yapmayı seven

• Güven veren ve etik kurallara saygılı

• Sunum becerisi yüksek

• İnsan ilişkilerinde başarılı

• Profesyonel görünüm ve ifade yeteneği güçlü

Günlük / Haftalık Çalışma Saatleri

Danışmanların çalışma şekli tam zamanlı, yarı zamanlı ya da proje bazlı olabilir. Bu nedenle sabit mesai düzeni her zaman geçerli değildir.

• Kurumda çalışan danışmanlar: 09.00 – 18.00

• Freelance çalışanlar: esnek çalışma saatleri

• Proje danışmanları: proje süresine göre görev alır

• Eğitim veya seminer veren danışmanlar: genellikle hafta içi + hafta sonu yoğunluğu yaşar

• Haftalık ortalama: 30 – 50 saat

Yıllık İzin Hakkı ve Tatil Durumu

Kurum bünyesinde çalışan danışmanlar, 4857 sayılı İş Kanunu’na göre izin kullanır:

• 1 – 5 yıl çalışan: 14 gün

• 5 – 15 yıl: 20 gün

• 15 yıl üzeri: 26 gün

• Resmî tatillerde çalışılmaz

• Bağımsız çalışanlar, işleri kendileri planladığı için tatil sürelerini özgürce belirleyebilir

Ortalama Maaşlar (Türkiye Şartlarında)

2025 yılı itibariyle danışman maaşları, uzmanlık alanına, tecrübeye ve hizmet şekline göre değişir.

Kurumsal Çalışan Danışman

• Yeni başlayan: 25.000 TL – 35.000 TL

• 5 yıl ve üzeri tecrübe: 40.000 TL – 60.000 TL

• Uluslararası firmalarda: 70.000 TL – 100.000 TL+

Serbest (Freelance) Danışman

• Günlük danışmanlık ücreti: 2.000 TL – 10.000 TL arası

• Proje bazlı danışmanlık: 15.000 TL – 100.000 TL arası

• Eğitim/seminer danışmanlığı: saatlik 1.000 TL – 5.000 TL

Bazı danışmanlar sabit maaş yerine proje başına ya da saatlik ücretle çalışır.

Sosyal Haklar

Kurumsal danışmanlar için sosyal haklar şunlardır:

• SGK (emeklilik ve sağlık güvencesi)

• Yıllık ücretli izin

• Yemek ve yol yardımı

• Fazla mesai ücreti

• Eğitim ve seminer destekleri

• Performans primi

Serbest çalışan danışmanlar için sosyal haklar bağımsız yürütülür:

• Vergi mükellefiyeti

• İsteğe bağlı sigorta

• Gelir vergisi beyanı

• Hizmet sözleşmesi düzenleme hakkı

İş Bulma Alanları ve Potansiyeli

Danışmanlık mesleği birçok sektörde icra edilebilir. İş bulunabilecek alanlar şunlardır:

• Danışmanlık firmaları

• İnsan kaynakları ajansları

• Eğitim kurumları

• KOBİ’ler ve büyük holdingler

• Hukuk büroları

• Emlak ofisleri

• Sağlık kuruluşları

• Proje ofisleri

• Kamu kurumları (proje ve eğitim danışmanlıkları)

Danışmanlık mesleği, esnek çalışma imkânı ve uzmanlığa dayalı yapısı nedeniyle her geçen gün daha fazla tercih edilmektedir.

Türkiye’de Yapılabilirliği

Danışmanlık mesleği Türkiye'nin her bölgesinde yapılabilir. Ancak büyük şehirlerde (İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya) kurumsal şirketlerin fazla olması nedeniyle danışmanlık faaliyetleri daha yoğun yürütülmektedir. Uzaktan çalışma imkânı sayesinde Anadolu şehirlerinde de danışmanlık yapılabilir.

Kaç Yaşında Başlanabilir, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülür ?

• Başlama yaşı: genellikle 25 – 30 yaş (uzmanlık sonrası)

• Danışmanlık genellikle deneyimle kazanılan bir meslektir

• 60 yaş ve üzeri uzmanlar hâlen aktif danışmanlık yapabilmektedir

• Yaş sınırlaması yoktur, bilgi birikimi sürdükçe meslek devam eder