Paramedik Nasıl Olunur ? Paramedik Ne Kadar Kazanır ?

Meslek Tanımı

Paramedik, acil sağlık hizmetlerinde görev alan, hasta veya yaralılara olay yerinde ve hastaneye ulaşana kadar tıbbi müdahale yapan sağlık personelidir. "Acil Tıp Teknisyeni" veya "İlk ve Acil Yardım Teknikeri" olarak da bilinir. Paramedikler ambulans ekiplerinin bir parçasıdır ve hayat kurtarıcı ön müdahaleleri yaparak hastanın stabilizasyonunu sağlar.

Görevleri arasında temel yaşam desteği, solunumun sağlanması, kalp masajı, kanama durdurma, kırık sabitleme, travma müdahalesi, taşıma ve hastaneye sevk gibi işlemler yer alır. Paramedikler genellikle 112 acil sağlık istasyonlarında, hastanelere bağlı acil servislerde veya özel ambulans hizmetlerinde çalışır.

Paramedik Nasıl Olunur ?

Paramedik olabilmek için sağlık alanında belirli bir ön lisans programının tamamlanması gerekir. Aşağıda bu sürecin adımları detaylı şekilde açıklanmıştır:

1. Lise Eğitimi

Paramedik olmak isteyen bireyler öncelikle lise eğitimini tamamlamalıdır. Aşağıdaki lise türleri tercih edilebilir:

• Sağlık Meslek Lisesi (ilk ve acil yardım alanı)

• Anadolu Lisesi (sayısal alan)

• Meslek Liseleri (sağlık temelli alanlar)

Sağlık Meslek Liseleri’nden mezun olanlar, doğrudan KPSS ile sağlık teknisyeni olarak atanabilir. Ancak paramedik unvanı için ön lisans eğitimi zorunludur.

2. Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS)

Ön lisans düzeyindeki "İlk ve Acil Yardım" bölümüne yerleşmek için YKS'nin TYT (Temel Yeterlilik Testi) puanı esas alınır.

• TYT’den yeterli puanı alan adaylar, üniversitelerin 2 yıllık İlk ve Acil Yardım bölümlerine yerleşebilir.

• 

3. Ön Lisans Eğitimi (İlk ve Acil Yardım)

Paramedik unvanı, İlk ve Acil Yardım ön lisans programını başarıyla tamamlayan kişilere verilir.

• Eğitim süresi: 2 yıl

• Dersler: Anatomi, fizyoloji, farmakoloji, travma yönetimi, ileri yaşam desteği, hasta taşıma teknikleri, ilk yardım uygulamaları

• Klinik uygulama: Hastanelerde ve 112 acil servislerde zorunlu staj yapılır

4. KPSS ve Atama Süreci

Devlet kurumlarında çalışmak isteyen mezunlar, KPSS (Kamu Personeli Seçme Sınavı) ön lisans düzeyinde sınava girerek puan alır. KPSS ile Sağlık Bakanlığı’na bağlı 112 istasyonlarına atanmak mümkündür.

Hangi Okul ya da Eğitim Gerekir ?

Paramedik olmak için izlenmesi gereken eğitim yolları şunlardır:

• Lise mezuniyeti (tercihen sağlık alanında)

• YKS sınavı – TYT puanı ile tercih

• 2 yıllık İlk ve Acil Yardım (ön lisans) programı mezuniyeti

Türkiye’de "İlk ve Acil Yardım" programı bulunan bazı üniversiteler:

• İstanbul Üniversitesi – Cerrahpaşa

• Hacettepe Üniversitesi

• Ege Üniversitesi

• Gazi Üniversitesi

• Sağlık Bilimleri Üniversitesi

• İstanbul Medipol Üniversitesi

• Acıbadem Üniversitesi

• Biruni Üniversitesi

Kimlere Uygun ?

Paramediklik mesleği aşağıdaki özelliklere sahip bireyler için uygundur:

• Soğukkanlı ve hızlı karar verebilen

• Stres altında çalışabilen

• İnsan hayatına önem veren

• Fiziksel olarak dayanıklı

• Ekip çalışmasına yatkın

• El becerisi ve refleksleri güçlü

• İletişimi kuvvetli, kriz yönetimi yapabilen

• Vardiyalı çalışmaya uygun

Günlük / Haftalık Çalışma Saatleri

Paramediklerin çalışma saatleri 7/24 esasına göre belirlenir. Genellikle vardiyalı sistem uygulanır:

• 24 saat çalışma / 72 saat dinlenme

• 12 saat gündüz / 12 saat gece vardiyası

• Haftalık ortalama çalışma süresi: 40 – 48 saat

Ambulans görevleri ve acil durumlar nedeniyle mesai saatleri değişebilir. Resmî tatil, gece, hafta sonu fark etmeksizin çalışılır.

Yıllık İzin Hakkı ve Tatil Durumu

Paramedikler, devlet memuru statüsünde çalışıyorsa 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre izin haklarına sahiptir:

• 1 – 10 yıl arası hizmet: 20 gün yıllık izin

• 10 yıl üzeri hizmet: 30 gün yıllık izin

• Fazla mesai ve resmî tatil günlerinde görev yapılırsa ek izin ya da ücret verilir

• Mazeret, doğum, evlilik, hastalık izinleri kanunen tanımlıdır

Özel sektörde çalışan paramediklerin izin hakları iş sözleşmesine göre belirlenir.

Ortalama Maaşlar (Türkiye Şartlarında)

2025 yılı itibariyle Türkiye’de paramedik maaşları görev yapılan kuruma, deneyime, şehir yoğunluğuna ve çalışma şekline göre farklılık gösterir.

Kamu Kurumlarında (112 Acil Servis)

• Yeni başlayan: 27.000 TL – 32.000 TL

• 5 yıl üzeri deneyim: 33.000 TL – 38.000 TL

• Nöbet, gece çalışması ve döner sermaye ile birlikte: 40.000 TL – 45.000 TL

Özel Hastaneler ve Ambulans Hizmetleri

• Başlangıç maaşı: 23.000 TL – 28.000 TL

• Deneyimli paramedik: 30.000 TL – 38.000 TL

• Acil sağlık eğitimi veren kurumlarda görev alan paramediklerin maaşı proje bazlı belirlenebilir

Serbest Hizmet (Organizasyon, Etkinlik, Transfer)

• Günlük görev ücreti: 1.000 TL – 2.000 TL

• Özel etkinliklerde sağlık destek personeli olarak çalışılabilir

Sosyal Haklar

Paramedik olarak çalışan bireylerin sahip olabileceği sosyal haklar:

• SGK (sağlık sigortası, emeklilik)

• Kıdem ve ihbar tazminatı (özel sektörde belirli sürede)

• Fazla mesai ve resmi tatil ücreti

• Sendikal haklar ve toplu sözleşme (kamu çalışanları için)

• Doğum, hastalık, evlilik, mazeret izinleri

• Sağlık Bakanlığı tarafından sağlanan tayin ve yer değişikliği hakkı

İş Bulma Alanları ve Potansiyeli

Paramediklerin görev alabileceği kurumlar şunlardır:

• 112 Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonları

• Devlet hastaneleri (acil servis)

• Özel hastaneler

• Özel ambulans hizmetleri

• Organ nakli ve hasta transfer ekipleri

• Spor kulüpleri, festival, konser, fuar gibi organizasyonlarda acil sağlık ekipleri

• Hava ambulansı ve kara ambulansı birimleri

• Acil sağlık eğitimi veren özel kurumlar

Türkiye’de artan şehir nüfusu, kentsel sağlık hizmetlerinin yaygınlaşması ve acil müdahale ekiplerine olan ihtiyaç, bu alandaki istihdamı sürekli artırmaktadır.

Türkiye’de Yapılabilirliği

Paramediklik mesleği Türkiye’nin tüm illerinde uygulanabilir. 112 acil sağlık istasyonları her il ve ilçede mevcuttur. Ayrıca yeni sağlık yatırımları ve ambulans filosunun genişletilmesi ile birlikte, her yıl yeni kadrolar açılmaktadır.

Büyük şehirlerde iş imkânı daha fazla olsa da, kırsal bölgelerde hizmet noktalarının artması nedeniyle atama ve istihdam olanakları yüksektir. KPSS puanı ile atama yapılmakta, özel sektörde ise deneyim ve referans ön plana çıkmaktadır.

Kaç Yaşında Başlanabilir, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülür ?

• Paramedik eğitimi ortalama 18 – 20 yaşlarında başlanır

• Mezuniyet ve işe başlama yaşı: 20 – 21

• Fiziksel yeterlilik devam ettiği sürece: 55 – 60 yaşına kadar çalışılabilir

• Deneyimli paramedikler, idari pozisyonlara veya eğitmenliğe geçebilir