Makasçı Nedir – Makasçı Nasıl Olunur – Makasçı Ne Kadar Kazanır?

Makasçı Nedir?

Makasçı; trenlerin demiryolu üzerindeki yönlendirilmesi için ray makaslarını manuel veya otomatik sistemlerle kontrol eden, trenlerin doğru hatlara geçmesini sağlayan görevli kişidir.
Demiryolları taşımacılığında kritik öneme sahip olan makasçılar, trenlerin güvenli şekilde ilerlemesi, geçiş yapması veya istasyonda doğru hattan yönlendirilmesi için çalışırlar.

Bir makasçının yaptığı iş, hem zamanında hem de hatasız olmalıdır. Çünkü hatalı makas değişimi tren kazalarına neden olabilecek kadar ciddi sonuçlar doğurabilir.

Makasçı Nasıl Olunur?

1. Temel Eğitim

• En az lise mezunu olmak gereklidir.

• Özellikle Meslek Liselerinin Raylı Sistemler, Elektrik-Elektronik, Makine Teknolojisi bölümleri mezunları tercih edilir.

2. Mesleki Eğitim Almak

• Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) tarafından açılan Makasçılık Eğitim Kurslarına katılmak zorunludur.

• Eğitim süresince iş güvenliği, makas yapıları, tren operasyonları ve raylı sistem kuralları öğretilir.

• Eğitim sonunda sertifika veya yeterlilik belgesi alınır.

3. Uygulamalı Staj ve Deneyim

• Eğitimden sonra adaylar belirli süre saha eğitimi (pratik uygulama) yapar.

• Gerçek makas sistemleri üzerinde çalışılarak deneyim kazanılır.

Hangi Okul ya da Eğitim Gerekir?

Makasçı olmak isteyenler için uygun okullar ve eğitim programları:

• Meslek Liseleri: Raylı Sistemler Teknolojisi, Elektrik-Elektronik

• Meslek Yüksekokulları: Raylı Sistemler İşletmeciliği

• TCDD Eğitim Merkezleri: Makasçı eğitimi ve tren operasyon kursları

• Halk Eğitim Merkezleri ve İŞKUR: Raylı sistemler ve lojistik üzerine sertifikalı eğitimler

Kimlere Uygun?

Makasçı mesleği aşağıdaki özelliklere sahip bireyler için uygundur:

• Dikkatli ve sorumluluk sahibi

• Fiziksel olarak dayanıklı

• El becerisi ve hızlı refleksleri gelişmiş

• Takım çalışmasına uyumlu

• Vardiyalı çalışma sistemine uyum sağlayabilen

• Stres altında doğru karar verebilen

• Hızlı düşünme ve teknik çözüm üretme yeteneği olan

Günlük / Haftalık Çalışma Saatleri

Çalışma saatleri tren seferlerine ve istasyon yoğunluğuna göre değişiklik gösterir:

• Günlük: 8 – 12 saat

• Haftalık: 45 – 55 saat

• Çalışma sistemi: 3 vardiya (sabah, öğlen, gece)

• Acil durumlarda, kaza veya ray arızalarında ekstra mesai yapılabilir.

Yıllık İzin Hakkı ve Tatil Durumu

• Kamu çalışanı makasçılar:

  • 1–10 yıl çalışanlar için 20 gün yıllık izin

  • 10 yıl üzeri çalışanlar için 30 gün yıllık izin

• Özel sektörde çalışanlar: İş Kanunu kapsamında yılda en az 14 gün izin kullanır.

• Resmi tatiller: Tren seferleri devam ettiği için resmi tatillerde de çalışılabilir; bu durumda ek mesai ücreti ödenir.

Makasçı Ne Kadar Kazanır?

Makasçıların maaşları, çalıştıkları kurum, deneyim ve görev yaptıkları lokasyona göre değişir.

2025 Türkiye ortalaması:

• Yeni başlayan makasçı: Aylık 20.000 TL – 25.000 TL

• Deneyimli makasçı: Aylık 25.000 TL – 35.000 TL

• Başmakasçı (sorumlu makasçı): Aylık 35.000 TL – 45.000 TL+

• Özel firmalarda raylı sistem makasçıları: Proje bazlı çalışmalarda ek primler alınabilir.

Fazla mesai, gece vardiyası ve resmi tatil çalışmaları ek kazanç getirir.

Sosyal Haklar

Makasçıların sahip olabileceği sosyal haklar:

• SGK (emeklilik ve sağlık sigortası)

• Yıllık izin hakkı

• Fazla mesai ücreti

• Yol ve yemek desteği (bazı kurumlarda)

• İşyeri sağlık ve güvenlik önlemleri

• Sendika üyeliği ve toplu sözleşme hakları (kamu sektöründe)

İş Bulma Alanları ve Potansiyeli

Makasçılar için iş alanları şunlardır:

• Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD)

• Metro ve hafif raylı sistem işletmeleri (İstanbul Metro, Ankara Metro vb.)

• Lojistik merkezleri ve yük taşımacılığı firmaları

• Özel raylı sistem şirketleri

• Endüstriyel alanlarda raylı sistem iç taşıma hatları

Özellikle büyük şehirlerdeki metro ve hafif raylı sistem projeleri ile makasçı ihtiyacı artmaktadır.

Türkiye’de Yapılabilirliği

Türkiye’de demiryolu taşımacılığı ve metro sistemlerine yapılan yatırımların artması, makasçı mesleğinin geleceğini güçlendirmiştir.
TCDD’nin yeni tren hatları ve şehir içi raylı sistem projeleri sayesinde bu alanda uzun yıllar boyunca iş bulmak mümkündür.

Ayrıca İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirlerde raylı sistem ağlarının genişlemesiyle makasçı pozisyonlarına sürekli personel alımı yapılmaktadır.

Kaç Yaşında Başlanabilir, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülür?

• Başlama yaşı: Genellikle 18 yaşından itibaren başlanabilir.

• En verimli yaş aralığı: 20–45 yaş arasıdır.

• Sürdürme süresi: 55–60 yaşına kadar devam edilebilir.

• Deneyimli makasçılar ilerleyen yaşlarda idari görevlere veya eğitimci pozisyonlarına geçebilir.