Isıl İşlem Teknisyeni Nasıl Olunur ? Isıl İşlem Teknisyeni Ne Kadar Kazanır ?

Meslek Tanımı

Isıl işlem teknisyeni, metal veya alaşımların fiziksel ve mekanik özelliklerini değiştirmek amacıyla belirli sıcaklıklarda ısıtma, soğutma ve tavlama gibi işlemleri uygulayan teknik personeldir. Bu işlemler, metal parçaların sertliğini artırmak, dayanıklılığını yükseltmek veya işlenebilirliğini iyileştirmek için yapılır.

Isıl işlem teknisyenleri genellikle makine, otomotiv, savunma sanayi, havacılık, beyaz eşya ve metal işleme sektörlerinde görev alır. Görevleri arasında fırın ayarlarının yapılması, sıcaklık değerlerinin kontrol edilmesi, ısıl işlem reçetelerine göre işlemlerin uygulanması, malzeme özelliklerinin test edilmesi ve kalite kontrollerin gerçekleştirilmesi yer alır.

Isıl İşlem Teknisyeni Nasıl Olunur ?

Isıl işlem teknisyeni olabilmek için belirli teknik eğitimlerden geçmek ve sektörel deneyim kazanmak gerekir. Aşağıda bu mesleğe adım atmak için izlenmesi gereken adımlar detaylı şekilde sunulmuştur.

1. Ortaöğretim (Lise) Eğitimi

Isıl işlem teknisyeni olmak isteyen bireylerin ilk adımı ortaöğretim düzeyinde teknik eğitim almaktır.

• Tercih edilen lise türleri: Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri

• Alan seçimi: Metal Teknolojisi, Makine Teknolojisi, Endüstriyel Kalıp, Döküm Teknolojisi

• Lise süresince teknik resim, malzeme bilgisi, ısıl işlem teknolojisi gibi dersler görülür

2. Mezuniyet Sonrası Doğrudan İşe Giriş veya Ustalık Belgesi

Lise mezuniyeti sonrası doğrudan sektörde işe başlanabilir. Ancak iş güvenliği, ısıl işlem teknikleri ve kalite kontrol alanında bilgi sahibi olmak gerekir.

• Deneyimli teknisyenlerin yanında yetişerek meslek öğrenilebilir

• Sektör tecrübesi olan kişiler Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından verilen sertifikalara başvurabilir

• 

3. Meslek Yüksekokulu (İsteğe Bağlı)

İlgili alanda daha ileri düzeyde bilgi ve iş fırsatı edinmek isteyenler için 2 yıllık ön lisans programları da mevcuttur:

• Metalurji

• Makine

• Malzeme Teknolojisi

• Döküm Teknolojisi

Bu bölümlerden mezun olanlar tekniker unvanı alır ancak ısıl işlem teknisyenliği görevini de yapabilirler.

4. Ustalık ve Kalfalık Belgeleri

Çıraklık eğitimi veya mesleki yeterlilik sınavlarına katılan kişiler kalfalık ve ustalık belgeleri alarak meslekte resmi unvana sahip olabilir.

• Belge almak için belirli süre çalışmak ve sınavlarda başarılı olmak gerekir

• Bu belgeler sanayi bölgelerinde iş bulma ve kariyer gelişimi açısından önemlidir

Hangi Okul ya da Eğitim Gerekir ?

Isıl işlem teknisyeni olabilmek için şu eğitim yollarından biri izlenebilir:

• Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinin ilgili alanlarında eğitim almak

• Halk Eğitim Merkezleri veya Mesleki Eğitim Merkezlerinde ısıl işlem ve metal işleme kurslarına katılmak

• İŞKUR ve MYK destekli mesleki eğitim programlarına dahil olmak

• MYK tarafından tanınan “Isıl İşlem Operatörü (Seviye 3 veya 4)” sertifikasına sahip olmak

Ek olarak:

• 2 yıllık ön lisans programları (Metalurji, Makine vb.) mesleki bilgiyi destekler

• Sanayi bölgelerinde verilen özel eğitimler de geçerlidir

Kimlere Uygun ?

Isıl işlem teknisyeni mesleği aşağıdaki özelliklere sahip bireyler için uygundur:

• Fiziksel olarak dayanıklı

• Sıcak ortamlarda çalışmaya uygun

• Dikkatli ve sorumluluk sahibi

• Isı ve zaman kontrolüne dikkat eden

• Takım çalışmasına yatkın

• Teknik çizim ve planlara göre işlem yapabilen

• Ölçü aletlerini ve test cihazlarını kullanabilen

• El becerisi gelişmiş ve mekanik ilgiye sahip

Günlük / Haftalık Çalışma Saatleri

Isıl işlem teknisyenlerinin çalışma saatleri, çalıştıkları fabrikaya ve üretim kapasitesine göre değişiklik gösterir.

• Genel olarak vardiyalı çalışma sistemi uygulanır

• Vardiyalar: Sabah (08.00 – 16.00), Akşam (16.00 – 00.00), Gece (00.00 – 08.00)

• Haftalık toplam çalışma süresi: 45 saat

• Bazı durumlarda fazla mesai yapılabilir

Çalışma ortamı ısı kaynaklarının bulunduğu sıcak, metal ve makine ağırlıklı bir ortamdır. İş güvenliği önlemleriyle çalışmak zorunludur.

Yıllık İzin Hakkı ve Tatil Durumu

Isıl işlem teknisyenlerinin izin hakları, 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında belirlenir.

• 1 – 5 yıl arası çalışanlar: 14 gün yıllık izin

• 5 – 15 yıl arası çalışanlar: 20 gün yıllık izin

• 15 yıl üzeri çalışanlar: 26 gün yıllık izin

• Resmî tatillerde çalışılmıyorsa ücretli izin verilir

• Vardiya sistemine göre hafta sonu tatili değişebilir

İzin süresi iş sözleşmesine ve sendikal haklara göre artabilir.

Ortalama Maaşlar (Türkiye Şartlarında)

2025 yılı itibariyle Türkiye’de ısıl işlem teknisyeni maaşları çalışılan şehir, fabrika, deneyim ve vardiya durumuna göre değişmektedir.

Yeni Başlayan

• Aylık maaş: 20.000 TL – 24.000 TL

• Deneyimsiz, çırak düzeyinde çalışanlar için başlangıç maaşı

3 – 5 Yıl Deneyimli Teknisyen

• Aylık maaş: 25.000 TL – 35.000 TL

• Vardiya primi ve fazla mesai ücreti ile artabilir

Usta ve Baş Teknisyen

• Aylık maaş: 35.000 TL – 50.000 TL

• Sorumluluk alanı, ekip yönetimi, kalite kontrol görevleri varsa daha yüksek olabilir

Ek gelir kalemleri:

• Vardiya tazminatı

• Performans primi

• Yıl sonu ikramiyesi (kuruma göre)

Sosyal Haklar

Isıl işlem teknisyenleri iş sözleşmesine bağlı olarak şu sosyal haklara sahiptir:

• SGK (emeklilik, sağlık sigortası)

• Kıdem ve ihbar tazminatı

• Fazla mesai ücreti

• Yıllık izin ve resmî tatil hakkı

• İş kazası ve meslek hastalığı sigortası

• Sendika üyeliği ve toplu sözleşme hakları (örgütlü iş yerlerinde)

• Yemek, servis, giyim yardımı (işyerine göre değişir)

İş Bulma Alanları ve Potansiyeli

Isıl işlem teknisyenleri aşağıdaki sektörlerde istihdam edilebilir:

• Otomotiv sanayi

• Savunma sanayi

• Makine ve yedek parça üretimi

• Dökümhaneler

• Metalurji tesisleri

• Beyaz eşya ve elektrikli ev aletleri üretimi

• Isıl işlem atölyeleri

• Özel sertleştirme ve kaplama firmaları

Organize sanayi bölgelerinde ve metal işleme sektörünün geliştiği şehirlerde iş bulma potansiyeli yüksektir.

Türkiye’de Yapılabilirliği

Isıl işlem teknisyeni mesleği Türkiye’nin sanayi açısından gelişmiş şehirlerinde yaygın şekilde icra edilebilir. İstanbul, Bursa, Kocaeli, Ankara, İzmir, Sakarya, Konya, Manisa gibi şehirlerde bu alandaki istihdam oldukça fazladır.

Küçük şehirlerde sanayi kuruluşları az olduğundan dolayı iş imkânı sınırlı olabilir. Ancak büyük organize sanayi bölgelerinde ve OSB'lerde her dönem ısıl işlem uzmanlığına ihtiyaç duyulur.

Kaç Yaşında Başlanabilir, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülür ?

• Mesleğe başlama yaşı: 18 yaş (lise mezuniyeti sonrası)

• Fiziksel yeterlilik sürdüğü sürece 55 – 60 yaşına kadar yapılabilir

• Vardiyalı çalışma sistemine uygunluk önemlidir

• Tecrübeli teknisyenler ilerleyen yaşlarda usta, şef veya kalite kontrol görevlisi olarak çalışabilir