Hastabakıcı Nasıl Olunur ? Hastabakıcı Ne Kadar Kazanır ?

Meslek Tanımı

Hastabakıcı, hastanelerde, sağlık merkezlerinde, bakım evlerinde veya bireylerin evlerinde yatan hastaların temel ihtiyaçlarını karşılayan yardımcı sağlık personelidir. Hastanın yeme, içme, temizlik, tuvalet, hareket ettirme gibi günlük yaşamsal ihtiyaçlarının giderilmesine destek olur. Aynı zamanda hasta psikolojisine olumlu katkı sağlayan, güven veren, bakım sürecini kolaylaştıran kişidir.

Hastabakıcılar doğrudan tıbbi müdahale yapmaz. Ancak sağlık çalışanlarının yönlendirmesiyle hastanın konforunu ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdürler. Özellikle yaşlı, yatağa bağımlı veya ameliyat sonrası bakım gerektiren bireylerin takibinde hastabakıcıların rolü büyüktür.

Hastabakıcı Nasıl Olunur ?

Hastabakıcı olabilmek için belirli bir eğitim alınması ve gerekli kişisel özelliklere sahip olunması gerekir. Aşağıda bu sürecin adımları sıralanmıştır:

1. En Az İlköğretim veya Lise Mezunu Olmak

Hastabakıcı olmak için genellikle en az ilköğretim veya lise mezunu olmak yeterlidir. Ancak bazı işverenler lise mezuniyetini tercih eder.

• Tercihen sağlık meslek lisesi veya sosyal hizmetler bölümleri avantaj sağlar

• Açık lise mezunları da bu mesleği yapabilir

2. Hasta Bakımı Sertifikası Almak

MEB onaylı ya da özel eğitim kurumları tarafından verilen Hasta ve Yaşlı Bakımı Sertifika Programına katılmak, bu alanda çalışmak için zorunludur.

• Eğitim süresi: 560 saat (ortalama 3 – 6 ay)

• Eğitim konuları: Hasta psikolojisi, hijyen kuralları, yatak değiştirme, beslenme desteği, pozisyon verme, alt bakım, enfeksiyon önleme

• Eğitim sonunda uygulamalı sınav yapılır ve başarılı olanlara sertifika verilir

Sertifika ile hem kamu hem de özel sektörde çalışma imkânı elde edilir.

3. Staj ve Deneyim Kazanmak

Sertifika eğitimi sonrası bazı kurumlar staj imkânı sunar. Hastane, yaşlı bakım merkezi veya evde bakım hizmetlerinde deneyim kazanmak iş bulmayı kolaylaştırır.

• Gönüllü ya da ücretli kısa süreli çalışma tecrübesi edinilebilir

• Referans gösterilebilir

4. İşe Başvuru ve İstihdam

Sertifikasını alan bireyler İŞKUR, kariyer siteleri, özel danışmanlık şirketleri veya doğrudan sağlık kurumları aracılığıyla iş başvurusu yapabilir.

Hangi Okul ya da Eğitim Gerekir ?

Hastabakıcı olmak için gerekli eğitim şu şekildedir:

• En az ilköğretim veya lise mezunu olmak

• MEB onaylı “Hasta ve Yaşlı Bakımı” kursuna katılmak

• Eğitimi başarıyla tamamlayarak sertifika almak

Bu eğitimi sağlayan kurumlar:

• Halk Eğitim Merkezleri

• İŞKUR destekli meslek edindirme kursları

• Özel sağlık eğitim merkezleri

• Belediyelere bağlı kadın ve aile merkezleri

Ek olarak şunlar da tercih edilebilir:

• Açık öğretim lisesinde hasta ve yaşlı hizmetleri alanı

• Ön lisans düzeyinde “Yaşlı Bakımı” bölümü

Kimlere Uygun ?

Hastabakıcı mesleği aşağıdaki kişisel özelliklere sahip bireyler için uygundur:

• Yardımsever, sabırlı ve anlayışlı

• Fiziksel olarak dayanıklı

• Temizlik ve hijyen kurallarına uyan

• Sorumluluk sahibi ve dikkatli

• Yaşlı ve hasta bireylerle iyi iletişim kurabilen

• Kriz anlarında sakin kalabilen

• Empati yeteneği gelişmiş

• Günlük rutine uyum sağlayabilen

Günlük / Haftalık Çalışma Saatleri

Hastabakıcıların çalışma saatleri, çalıştıkları kuruma ve görevlerine göre değişebilir:

Hastanelerde

• Genellikle vardiyalı sistem uygulanır (08.00 – 16.00 / 16.00 – 00.00 / 00.00 – 08.00)

• Haftalık toplam: 40 – 48 saat

Özel Bakım Merkezlerinde

• Günde 8 – 12 saat arası

• Nöbetli sistem olabilir

Evde Bakım Hizmetinde

• Tam zamanlı: 8 – 10 saat

• Yatılı: 24 saat esaslı, haftada 1 gün izinli

• Yarım zamanlı: Günde 4 – 6 saat, haftada belirli günler

Yıllık İzin Hakkı ve Tatil Durumu

Kamu Sektöründe (Kadro varsa)

• 1 – 10 yıl arası: 20 gün yıllık izin

• 10 yıl üzeri: 30 gün yıllık izin

• Resmî tatillerde çalışılıyorsa ek izin ya da ücret verilir

• Doğum, hastalık, evlilik gibi izin hakları vardır

Özel Sektörde

• 1 yıl sonrası: 14 gün yıllık izin hakkı

• Hafta sonu tatili işverenle yapılan sözleşmeye göre belirlenir

• Yatılı çalışanlarda yıllık izin: 21 – 30 gün arası olabilir

Ortalama Maaşlar (Türkiye Şartlarında)

2025 yılı itibariyle Türkiye’de hastabakıcı maaşları çalışılan kuruma, deneyime ve şehir yoğunluğuna göre değişiklik gösterir.

Kamu Kurumlarında

• Kadrolu hastabakıcı: 23.000 TL – 28.000 TL

• Gece ve hafta sonu nöbet ücretleriyle: 30.000 TL’ye kadar

Özel Hastaneler ve Bakım Merkezleri

• Yeni başlayan: 20.000 TL – 25.000 TL

• Deneyimli: 26.000 TL – 35.000 TL

Evde Bakım Hizmeti

• Gündüzlü çalışan: Günlük 800 TL – 1.200 TL (aylık 25.000 TL – 35.000 TL)

• Yatılı çalışan: 30.000 TL – 45.000 TL

• Özel hasta ihtiyaçlarına göre maaşlar artabilir

Sosyal Haklar

Hastabakıcı olarak çalışan bireyler, iş sözleşmesi ve sigorta kapsamındaysa şu sosyal haklardan yararlanabilir:

• SGK (emeklilik ve sağlık sigortası)

• İş kazası ve meslek hastalığı sigortası

• Kıdem tazminatı

• Yıllık izin hakkı

• Fazla mesai ve tatil çalışması için ek ücret

• Doğum, evlilik, mazeret izni

• Bazı kurumlarda yemek ve yol desteği

İş Bulma Alanları ve Potansiyeli

Hastabakıcıların çalışabileceği yerler:

• Devlet hastaneleri (kadrolu ya da taşeron)

• Özel hastaneler

• Yaşlı bakım merkezleri

• Huzurevleri

• Fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezleri

• Özel bakım evleri

• Evde hasta bakımı firmaları

• Bireysel hasta veya ailelerin doğrudan talepleri

Türkiye’de yaşlı nüfusun artması ve hasta bakımına olan ihtiyaç nedeniyle bu mesleğin istihdam potansiyeli giderek artmaktadır.

Türkiye’de Yapılabilirliği

Hastabakıcı mesleği Türkiye’nin tüm illerinde yapılabilir. Büyükşehirlerde (İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya) hastane ve özel bakım merkezi sayısının fazla olması nedeniyle istihdam daha yoğundur. Küçük şehirlerde ise bireysel hasta bakımı talepleri öne çıkmaktadır.

İŞKUR tarafından açılan hasta bakımı kursları ve destekli istihdam programları sayesinde mesleğe giriş kolaylaşmaktadır. Belediyeler ve özel sağlık şirketleri de düzenli olarak hastabakıcı alımı yapmaktadır.

Kaç Yaşında Başlanabilir, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülür ?

• Sertifika alabilme yaşı: En az 18

• Mesleğe başlama yaşı: Ortalama 18 – 20

• Fiziksel uygunluk sürdüğü sürece: 55 – 60 yaşına kadar sürdürülebilir

• Deneyimli ve referanslı kişiler daha uzun süre iş bulabilir