Oyun Yazarı Nasıl Olunur ? Oyun Yazarı Ne Kadar Kazanır ?

Oyun yazarı, tiyatro oyunlarının metinlerini oluşturan, karakterleri, olay örgüsünü ve diyalogları kurgulayan kişidir. Tiyatro sanatı; sahnede canlı olarak izleyiciyle buluşan dramatik bir yapıyı içerdiğinden, bu metinlerin kalitesi oyunun başarısında belirleyici rol oynar. Bir oyun yazarı yalnızca hikâye anlatmakla kalmaz; insan doğasını, toplumsal meseleleri ve duyguları sahneye taşır.

Oyun yazarları aynı zamanda edebiyatın, sahne sanatlarının ve dramatik anlatımın kesişim noktasında yer alır. Yazdıkları metinler; tiyatrolarda, okullarda, festivallerde veya bağımsız gruplar tarafından sahnelenebilir. Günümüzde klasik tiyatro anlayışının yanında deneysel ve dijital tiyatro biçimlerinin yaygınlaşması, oyun yazarları için yeni ifade alanları yaratmaktadır.

Oyun Yazarı Nasıl Olunur ?

Oyun yazarı olmak, yalnızca yazmayı bilmekle değil; sahnenin dinamiklerini, oyuncu-izleyici ilişkisini ve tiyatronun doğasını anlamakla mümkündür. Aşağıda bu mesleğe adım atmak isteyen bireyler için detaylı bir yol haritası sunulmuştur.

1. Tiyatroya İlgi ve Temel Bilgi Kazanmak

İyi bir oyun yazarı olmanın ilk şartı, tiyatro sanatını yakından tanımaktır:

• Farklı türde tiyatro oyunlarını izlemek (drama, komedi, absürd, epik vb.)

• Tiyatro metinlerini okumak ve analiz etmek

• Sahneleme tekniklerini ve dramatik yapı kurallarını öğrenmek

• Oyunculuk pratiği edinmek, doğaçlamalara katılmak

Tiyatroyu içselleştirmeden sahneye uygun metin yazmak mümkün değildir.

2. Yazarlık ve Hikâye Anlatımı Becerisi Geliştirmek

Oyun yazarlığı, özgün hikâyeler üretme ve karakter yaratma becerisi gerektirir. Bu süreçte:

• Yaratıcı yazarlık atölyelerine katılmak

• Günlük yazılar, kısa hikâyeler ve diyalog denemeleri yapmak

• Karakter gelişimi, çatışma, tema, alt metin gibi unsurları öğrenmek

• Oyun yazımında giriş, gelişme, doruk noktası ve çözüm yapılarını uygulamak

Diyalogların sahici ve oyuncular tarafından söylenebilir olması da önemlidir.

3. Eğitim Almak

Oyun yazarı olmak için resmi bir eğitim şartı olmasa da, ilgili bölümlerde eğitim almak büyük avantaj sağlar:

Üniversite ve Konservatuvarlar

• Dramatik Yazarlık / Oyun Yazarlığı bölümleri

• Tiyatro / Sahne Sanatları / Türk Dili ve Edebiyatı

• Senaryo Yazarlığı bölümleri

Bu programlarda dramatik yapı, tiyatro tarihi, metin analizi, reji, dramaturgi ve sahneleme gibi dersler verilir.

Kurslar ve Atölyeler

• Belediye veya özel tiyatroların açtığı yazarlık atölyeleri

• Kültür merkezleri ve edebiyat dernekleri

• Online oyun yazarlığı eğitimleri

Pratik temelli eğitimler, oyun yazarının gelişimine doğrudan katkı sağlar.

4. Tiyatro Metni Formatını Öğrenmek

Bir oyun metni belirli bir formata sahiptir. Bu nedenle:

• Sahne başlıkları, karakter isimleri, diyalog yazımı, açıklama bölümleri düzenli olmalıdır

• Her repliğin sahnede oynanabilir olması önemlidir

• Işık, ses, kostüm ve sahne hareketlerine dair notlar açıklayıcı şekilde verilmelidir

• Final Draft, Celtx gibi yazım programları kullanılabilir

Doğru yazım formatı, yönetmen ve oyuncularla etkili iş birliği sağlar.

5. Sahne Deneyimi Kazanmak

Oyun yazarının yazdığı metnin sahnede nasıl işlendiğini deneyimlemesi önemlidir:

• Tiyatro topluluklarıyla çalışarak kısa oyunlar sahnelemek

• Yönetmen, oyuncu ve seyirci geri bildirimleri almak

• Atölye gösterimlerine katılarak metnin performansını gözlemlemek

• Okuma tiyatrosu düzenleyerek metnin sesli hâlini duymak

Sahne pratiği, yazarı daha gerçekçi ve etkili yazmaya yönlendirir.

6. Kısa Oyunlarla Başlamak

Yeni başlayan oyun yazarları için önerilen ilk adım kısa oyun yazmaktır:

• 5–15 dakikalık metinler

• Az karakterli, tek mekânlı hikâyeler

• Kolay sahnelenebilir yapılar

Bu oyunlar yarışmalarda, okul sahnelerinde ve tiyatro festivallerinde sergilenebilir. Kısa oyunlar, uzun metinlere hazırlık niteliğindedir.

7. Portfolyo Oluşturmak ve Yayınlatmak

Yazarın eserlerini tanıtması ve başvuru yapabilmesi için portfolyosu olmalıdır:

• Yazılmış ve sahnelenmiş oyunlar

• Festival ve yarışma katılımları

• Eleştiriler, izleyici yorumları

• Metin örnekleri ve özetleri

Yayınevleriyle iletişime geçerek oyunların kitaplaştırılması da mümkündür.

Oyun Yazarı Ne Kadar Kazanır ?

Oyun yazarlarının kazancı, eserlerinin sahnelenme sıklığına, telif anlaşmalarına, kitap satışına ve projelere bağlı olarak değişir. 2025 yılı itibariyle Türkiye’de oyun yazarlığı gelirleri genel olarak şu şekildedir:

Telif Gelirleri

• Tek sahneli oyun başı telif: 5.000 TL – 25.000 TL

• Tam oyun metni (2 perde): 20.000 TL – 100.000 TL

• Festival / özel sahnelemelerde gelir: Gösterim başı 2.000 TL – 7.500 TL

Telif oranı, Türkiye’de genellikle gösterim başına belirlenir ve Mesam gibi birlikler aracılığıyla toplanabilir.

Kitap Gelirleri

• Oyun metninin kitaplaşması durumunda satış başı telif: %8 – %12

• 1.000 adet baskıdan elde edilen ortalama gelir: 15.000 TL – 50.000 TL

Özel Projeler ve Eğitim

• Eğitim kurumları için oyun yazımı: Proje başı 10.000 TL – 30.000 TL

• Oyun yazarlığı atölyesi düzenleme: Kurs başı 20.000 TL – 60.000 TL

• Kamu kurumları ve STK’lar için sosyal içerikli oyunlar: 30.000 TL – 100.000 TL

Uluslararası Sahneleme ve Destekler

• Yurt dışı sahnelemelerde döviz bazlı telif alınabilir

• Kültür Bakanlığı, Avrupa Birliği fonları ve yerel belediyelerden destek alınabilir

• UNESCO, British Council, IETM gibi kurumların desteklediği projelerde oyun başına 2.000 – 10.000 Euro arası kazanç elde edilebilir

Türkiye’de Oyun Yazarlığı ve İş Alanları

Türkiye’de oyun yazarlarının görev alabileceği kurum ve ortamlar:

• Devlet Tiyatroları

• Şehir Tiyatroları

• Özel tiyatro toplulukları

• Üniversite tiyatro kulüpleri

• Kültür merkezleri ve belediyeler

• Sanat festivalleri

• Eğitim kurumları ve çocuk tiyatroları

• Online tiyatro platformları

• Yayıncılık ve edebiyat dergileri

Kimler Bu Mesleğe Uygundur ?

Oyun yazarlığı için aşağıdaki niteliklere sahip bireyler daha başarılı olabilir:

• Yaratıcı düşünebilen

• Hikâye anlatımına ve karakter kurgusuna yatkın

• Tiyatroya ilgi duyan

• Türkçeyi etkili ve doğru kullanan

• Gözlem yeteneği güçlü, insan ilişkilerini analiz edebilen

• Eleştiriye açık ve gelişime istekli

• Disiplinli ve sabırlı çalışan

• Toplumsal duyarlılığı olan, duygulara hitap edebilen

Çalışma Saatleri ve Koşulları

• Oyun yazarları genellikle bireysel çalışır ve zamanlarını kendileri planlar

• Yaratıcı süreç zamana bağlı değildir, ilhama ve çalışmaya bağlıdır

• Proje teslimi ve sahnelenme tarihine göre yoğunluk yaşanabilir

• Reji ve oyuncu ekibiyle yapılan provalara katılım gerekebilir

• Ofis, ev ya da kütüphane ortamında üretim yapılabilir

Kaç Yaşında Başlanır, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülür ?

• Oyun yazarlığına 18 yaşından itibaren başlanabilir

• Deneyim arttıkça eserler derinleşir, stil gelişir

• Fiziksel bir kısıtlama olmadığından 65 yaş ve sonrasında da aktif şekilde sürdürülebilir

• Yaşla birlikte eğitmenlik, danışmanlık ve jüri üyeliği gibi görevler üstlenilebilir

Sosyal Haklar

• Kadrolu çalışan yazarlar (eğitim kurumlarında vb.) SGK kapsamında çalışır

• Serbest çalışanlar şahıs şirketi kurabilir, telif geliri elde edebilir

• Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereği oyun metinleri telif hakkına sahiptir

• MESAM, YAYBİR gibi meslek birlikleri aracılığıyla telif hakları korunur

• Oyun sözleşmelerinde telif oranları ve kullanım süresi açıkça belirtilmelidir