Kömürcü Nedir – Kömürcü Nasıl Olunur – Kömürcü Ne Kadar Kazanır?

Kömürcü Nedir?

Kömürcü; mangal, soba, kalorifer veya sanayi kullanımı gibi amaçlarla kömür satış ve dağıtımını yapan kişidir. Bu meslek, katı yakıt sektörünün bir parçası olarak özellikle kış aylarında yoğun talep görür. Kömürcüler, toptan veya perakende olarak kömür satar; bazıları ayrıca taşıma, torbalama, depolama ve müşteriye ulaştırma gibi hizmetleri de sunar.

Kömür türlerine dair bilgi sahibi olmak, müşteriye doğru ürün sunmak, iş güvenliğine dikkat etmek ve fiziksel güce sahip olmak kömürcülerin başlıca niteliklerindendir.

Kömürcü Nasıl Olunur?

Kömürcü olmak için izlenebilecek adımlar şunlardır:

1. Temel Eğitim ve Deneyim

• Genellikle ilkokul veya ortaokul mezunu olmak yeterlidir.

• Bu meslek deneyimle öğrenilen bir iştir. Kömür satışı yapan işletmelerde çalışarak mesleğe başlanabilir.

2. Katı Yakıt Satış Ruhsatı Almak (İşyeri Açacaklar İçin)

• Kendi kömür satış işini yapmak isteyenler için belediyeden ruhsat alınmalıdır.

• İl Çevre ve Şehircilik Müdürlükleri'nden “Katı Yakıt Satış Sertifikası” gereklidir.

• İşletmelerin baca sistemleri, depolama alanları ve çevreye etkileri denetimden geçer.

3. Kamyonet, forklift, tartı gibi ekipmanların kullanımına hâkim olmak

• Kömür taşıma ve torbalama işleri için fiziksel dayanıklılık ve pratiklik önemlidir.

• Kamyonet kullanımı için SRC ve B sınıfı ehliyet gerekebilir.

Hangi Okul ya da Eğitim Gerekir?

Kömürcü olmak için zorunlu bir okul veya akademik eğitim bulunmaz. Ancak aşağıdaki eğitimler faydalı olabilir:

• İŞKUR Kursları: Lojistik, depolama, taşımacılık gibi kurslarla sektöre giriş kolaylaşır.

• Halk Eğitim Merkezleri: İş güvenliği, forklift kullanımı, hijyen gibi konularda eğitim alınabilir.

• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı: Katı yakıt dağıtımı için zorunlu sertifikalar konusunda bilgilendirme yapar.

Kimlere Uygun?

Kömürcülük mesleği, aşağıdaki özelliklere sahip kişiler için uygundur:

• Fiziksel olarak dayanıklı ve aktif

• Açık hava ve ağır iş ortamlarına uyumlu

• El becerisi gelişmiş

• Disiplinli ve zamanında teslimata önem veren

• Müşteri ilişkileri kuvvetli

• Soğuk hava koşullarında çalışmaya alışkın

Günlük / Haftalık Çalışma Saatleri

Çalışma saatleri sezonluk yoğunluğa göre değişiklik gösterir:

• Yoğun sezon (kış ayları): Sabah 08.00 – Akşam 19.00 arası çalışılır.

• Haftalık çalışma süresi: 50 – 60 saat arası

• Yaz sezonu: İşler azalır, mangallık kömür satışları ön planda olur. Daha kısa saatlerde çalışılır.

• Bazı işletmeler vardiyalı veya hafta sonu da açık olabilir.

Yıllık İzin Hakkı ve Tatil Durumu

• Kendi işini yapan kömürcü: Tatil hakkı kendi belirlediği zamanlara göre olur.

• Sigortalı çalışan kömürcüler:

  • 1 – 5 yıl arası: 14 gün yıllık izin

  • 5 – 15 yıl arası: 20 gün

  • 15 yıl ve üzeri: 26 gün

• Resmi tatillerde çalışılması durumunda ek ücret alınır.

Kömürcü Ne Kadar Kazanır?

Kömürcülükte kazanç; işyerinin büyüklüğüne, satış hacmine ve sezona göre değişir.

2025 Türkiye ortalamasıyla:

• Yanında çalışan personel: Aylık 20.000 TL – 28.000 TL

• Toptan satış yapan kömürcü: Aylık 30.000 TL – 45.000 TL

• Kendi kömür işini yürüten esnaf: Aylık kazanç 40.000 TL – 70.000 TL+

• Bayilik ağına sahip işletmeler: Yıllık ciro 1 milyon TL’yi aşabilir.

Ek gelir kalemleri:

• Torbalama hizmeti

• Mangal kömürü satışı (özellikle yazın)

• Nakliye hizmeti

• Kurumsal anlaşmalar (otel, fırın, restoran gibi)

Sosyal Haklar

• SGK kaydı: Sağlık, emeklilik ve iş kazası sigortası

• Yıllık izin ve tatil hakları (işverenin politikası doğrultusunda)

• Yemek ve yol ücreti desteği

• İş güvenliği ekipmanları (maske, eldiven, bot vs.)

Kendi işini yapan kömürcüler Bağ-Kur kapsamında sigortalanmalıdır.

İş Bulma Alanları ve Potansiyeli

Kömürcülük için iş olanakları:

• Kömür dağıtımı yapan yerel işletmeler

• Katı yakıt toptancıları

• Mangal kömürü üreticileri

• Tarım işletmeleri (sera ısıtması için kömür kullanımı)

• Otel, restoran, fırın gibi yerlerin tedarik zinciri

Türkiye’de Yapılabilirliği

Kömür Türkiye’de hâlâ birçok bölgede ısınma ve yemek pişirme amacıyla kullanılır. Özellikle Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Karadeniz’de yoğun talep vardır. Ayrıca mangal kültürünün yaygın olduğu bölgelerde yaz aylarında kömür satışı devam eder.

Türkiye genelinde yerel kömür bayileri, mahalle arası satış noktaları, market zincirleri aracılığıyla bu meslek sürdürülebilir durumdadır.

Kaç Yaşında Başlanabilir, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülebilir?

• Başlama yaşı: Genelde 18 yaş ve üzeri

• Tecrübeli kişiler erken yaşlarda çıraklıkla başlayabilir

• Fiziksel sağlık uygun olduğu sürece: 55–60 yaşına kadar sürdürülebilir

• Yaş ilerledikçe: Yönetim, toptancılık, dağıtım koordinasyonu gibi görevlere geçilebilir