Kalıpçı Nedir – Kalıpçı Nasıl Olunur – Kalıpçı Ne Kadar Kazanır?

Kalıpçı Nedir?

Kalıpçı, inşaat, otomotiv, döküm, plastik ve metal sanayinde kullanılan ürünlerin üretiminde gerekli olan şekil verici kalıpları tasarlayan, üreten ve bakımını yapan kişidir. Kalıpçılar, beton dökümleri için kalıplar kurabileceği gibi, enjeksiyon kalıpları veya pres kalıpları gibi yüksek hassasiyetli ürünler de üretebilir.

İnşaat sektöründeki kalıpçılar ise binaların kolon, kiriş, döşeme gibi taşıyıcı elemanları için tahta veya çelik kalıp sistemlerini kurar, beton döküm sürecini hazırlar.

Kalıpçı Nasıl Olunur?

Kalıpçı olmak için teknik beceri, el alışkanlığı ve yapı malzemeleri konusunda bilgi sahibi olmak gerekir. Aşağıda mesleğe adım adım nasıl girileceği açıklanmıştır:

1. Teknik veya Meslek Lisesi Mezunu Olmak (Önerilir)

Kalıpçılık için zorunlu olmasa da Endüstri Meslek Liseleri veya Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri'nin aşağıdaki bölümleri avantaj sağlar:

• Makine Teknolojisi

• Metal Teknolojisi

• İnşaat Teknolojisi

• Kalıpçılık (varsa)

2. Uygulamalı Eğitim Almak

Kalıpçılık pratiğe dayalı bir meslektir. Bu nedenle sektörde usta-çırak ilişkisiyle öğrenilen bilgiler çok önemlidir. Çırak olarak çalışmak, işi yerinde öğrenmek en etkili yöntemdir.

3. Mesleki Yeterlilik Belgesi Almak

Resmî iş yerlerinde veya büyük firmalarda çalışmak için Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) onaylı “Kalıpçı Belgesi” gerekebilir. Bu belgeyi almak için:

• Uygulamalı sınava girilir

• Belge MEB, İŞKUR veya Meslek Odaları tarafından verilir

Ayrıca inşaat kalıpçılığı için İSG (İş Sağlığı ve Güvenliği) eğitimleri de alınmalıdır.

4. Alan Uzmanlığı Seçmek

Kalıpçılık, çalışılan sektöre göre ayrılır:

• İnşaat kalıpçısı: Betonarme kalıp kurulumları

• Metal kalıpçısı: Pres, kesme, bükme kalıpları üretimi

• Plastik kalıpçısı: Enjeksiyon kalıplarının tasarımı ve üretimi

• Döküm kalıpçısı: Alüminyum, çelik gibi metallerin döküm kalıpları

• Model kalıpçısı: Makine parçalarının prototip ve numune üretimi

Hangi Okul ya da Eğitim Gerekir?

Kalıpçı olmak için aşağıdaki kurumlardan eğitim alınabilir:

• Meslek liseleri – Makine, metal veya inşaat teknolojisi bölümleri

• Meslek yüksekokulları – Kalıpçılık, makine, mekatronik

• İŞKUR mesleki eğitim kursları

• MEB’e bağlı halk eğitim merkezleri

• Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) – Çıraklık ve kalfalık eğitimi

• Meslek odalarının açtığı sertifikalı kurslar

Kimlere Uygun?

Kalıpçılık mesleği aşağıdaki özelliklere sahip bireyler için uygundur:

• Teknik alet ve makinelerle çalışmayı seven

• El becerisi güçlü

• Dikkatli, planlı ve detaycı

• Fiziksel olarak dayanıklı

• Şekil ve ölçü algısı gelişmiş

• Sabırlı ve çözüm odaklı

• Takım çalışmasına uyumlu

Günlük / Haftalık Çalışma Saatleri

Kalıpçıların çalışma saatleri sektör ve işyeri türüne göre değişir:

• İnşaat sahasında çalışanlar: 07.30 – 17.30 arası

• Atölye veya fabrikada çalışanlar: 08.00 – 18.00 arası

• Vardiyalı üretim tesislerinde: 3 vardiya sistemi uygulanabilir

• Haftalık ortalama çalışma süresi: 45 – 55 saat

Yoğun projelerde fazla mesai sıklıkla yapılır.

Yıllık İzin Hakkı ve Tatil Durumu

İş Kanunu’na göre çalışanlar:

• 1 – 5 yıl: 14 gün yıllık izin

• 5 – 15 yıl: 20 gün

• 15 yıl üzeri: 26 gün

• Resmî tatiller ve pazar günleri çalışılmayan günler sayılır

• Fazla mesai yapanlara ek ücret veya izin verilir

Kalıpçı Ne Kadar Kazanır?

2025 yılı itibariyle kalıpçı maaşları, çalışılan sektöre ve deneyime göre değişir:

İnşaat Kalıpçısı

• Yeni başlayan (gündelik): 800 TL – 1.200 TL

• Aylık kazanç: 25.000 TL – 35.000 TL

• Şantiye ustası olanlar: 40.000 TL – 60.000 TL

Sanayi / Üretim Kalıpçısı

• Fabrika çalışanı: 30.000 TL – 50.000 TL

• CNC ve CAD/CAM bilgisi olan kalıpçılar: 50.000 TL – 75.000 TL

• Proje bazlı çalışan serbest kalıpçılar: 75.000 TL ve üzeri gelir elde edebilir

Ek kazançlar:

• Primler

• Fazla mesai ücretleri

• Yurt dışı projelerinde günlük harcırah

Sosyal Haklar

Kalıpçı olarak çalışan kişiler genellikle şu haklara sahiptir:

• SGK (emeklilik ve sağlık güvencesi)

• Yıllık izin, doğum ve hastalık izinleri

• Fazla mesai ücreti

• İş kazası sigortası

• Servis ve yemek (bazı firmalarda)

• İş elbisesi ve koruyucu ekipman desteği

İş Bulma Alanları ve Potansiyeli

Kalıpçılar için iş alanları oldukça geniştir:

• İnşaat firmaları (konut, altyapı, endüstriyel tesisler)

• Otomotiv ve beyaz eşya fabrikaları

• Dökümhaneler

• Kalıp üretim atölyeleri

• Plastik enjeksiyon firmaları

• CNC kalıp üretim merkezleri

• Yurt dışı inşaat ve sanayi projeleri

Türkiye’de Yapılabilirliği

Kalıpçılık Türkiye’nin her ilinde yapılabilir. Özellikle inşaat ve sanayi şehirlerinde daha fazla iş olanağı bulunur:

• İstanbul, Ankara, İzmir – Şantiye ve fabrika yoğunluğu

• Bursa, Kocaeli, Sakarya – Otomotiv sanayi

• Konya, Kayseri, Gaziantep – Makine ve kalıp atölyeleri

• Yurt dışı projeleri: Orta Doğu, Türk Cumhuriyetleri, Avrupa

Kaç Yaşında Başlanabilir, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülür?

• Başlama yaşı: 16 – 18 yaş (çıraklık için)

• Aktif meslek yaşı: 20 – 55 yaş

• Deneyimle birlikte usta kalıpçı, eğitmen ya da atölye sorumlusu olunabilir

• Fiziksel sağlık elverdiği sürece 60 yaşa kadar sürdürülebilir