İş Yeri Hekimi Nasıl Olunur ? İş Yeri Hekimi Ne Kadar Kazanır ?

Meslek Tanımı

İş yeri hekimi, çalışanların sağlık gözetimi ve iş sağlığı konularında görev yapan, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun olarak çalışanlara koruyucu sağlık hizmeti sunan uzman hekimdir. Temel amacı, çalışanların işe girişten itibaren sağlık durumlarının izlenmesi, meslek hastalıklarının önlenmesi, sağlık kontrollerinin yapılması ve iş yerindeki sağlık risklerinin azaltılmasıdır.

İş yeri hekimleri, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında görev yaparlar. Kamu ya da özel sektöre ait işletmelerde, iş sağlığı ve güvenliği birimi bünyesinde çalışabilir veya Ortak Sağlık Güvenlik Birimlerinde (OSGB) hizmet verirler. İş yerinin tehlike sınıfına ve çalışan sayısına göre, iş yeri hekimi bulundurma zorunluluğu vardır.

İş Yeri Hekimi Nasıl Olunur ?

İş yeri hekimi olmak için öncelikle tıp fakültesi mezunu olmak ve ardından iş yeri hekimliği sertifikasına sahip olmak gerekir. Aşağıda bu süreç adım adım açıklanmıştır.

1. Tıp Fakültesinden Mezun Olmak

İş yeri hekimi olabilmek için ilk şart, 6 yıllık tıp eğitimi alarak pratisyen hekim ya da uzman hekim unvanı kazanmış olmaktır. Üniversiteye girişte Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) puanı ile tıp fakültelerine yerleşilir.

Tıp fakültesi mezunları doğrudan pratisyen hekim olarak iş yeri hekimliği için başvuru yapabilir. Uzmanlık şartı aranmaz.

2. İş Yeri Hekimliği Sertifikası Almak

Tıp fakültesinden mezun olan ve aktif olarak hekimlik yapan kişiler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında İş Yeri Hekimliği Sertifikalı Eğitim Programına katılmalıdır.

Bu süreç şu şekilde işler:

• 180 saatlik eğitim (90 saat uzaktan, 90 saat yüz yüze)

• Eğitimi tamamlayanlar İş Yeri Hekimliği Sınavına (İSG Sınavı) girer

• Sınavı geçen adaylar İş Yeri Hekimi Sertifikası almaya hak kazanır

• Sertifika, e-Devlet ve İSG-Katip sistemine tanımlanır

İş yeri hekimliği sertifikası olmadan hiçbir hekim bu alanda görev yapamaz.

3. Göreve Başlamak

Sertifikayı alan iş yeri hekimi şu kurumlarda çalışabilir:

• İş yerinin kendi bünyesinde (tek bir firmada tam zamanlı)

• Ortak Sağlık Güvenlik Birimlerinde (OSGB)

• Serbest sözleşmeli olarak birden fazla firmaya hizmet verebilir (kısmi süreli)

İSG-KATİP sistemi üzerinden iş yeri hekimi görevlendirmesi yapılır ve sözleşmeler kayıt altına alınır.

Hangi Okul ya da Eğitim Gerekir ?

İş yeri hekimi olmak için gerekli olan eğitim yolları:

• Tıp fakültesi mezuniyeti (6 yıl süreli)

• Bakanlık onaylı iş yeri hekimliği eğitimi

• İSG sınavından başarılı olma

• Sertifika kaydının yapılması ve aktif sistem tanımlaması

Eğitim alınabilecek yetkili kurumlar:

• Üniversitelerin Sürekli Eğitim Merkezleri (SEM)

• Özel İSG eğitim merkezleri (ÇSGB tarafından onaylı)

• Türk Tabipleri Birliği iş birliği ile düzenlenen programlar

Kimlere Uygun ?

İş yeri hekimi mesleği aşağıdaki özelliklere sahip bireyler için uygundur:

• Tıp bilgisine sahip olan ve halk sağlığı alanına ilgi duyan

• İşyeri ortamını analiz edebilen

• Koruyucu hekimlik ilkesine inanan

• Sabırlı, dikkatli ve insan ilişkileri güçlü

• Analitik düşünebilen ve mevzuata hâkim

• İş sağlığı ve güvenliği bilincine sahip

• Etik kurallara bağlı ve mesleki disipline uygun çalışan bireyler

Günlük / Haftalık Çalışma Saatleri

İş yeri hekimlerinin haftalık çalışma süresi, iş yerinin tehlike sınıfına ve çalışan sayısına göre belirlenir. 6331 sayılı kanuna göre süre hesaplamaları şu şekildedir:

• Az tehlikeli sınıf: Çalışan başına ayda 5 dakika

• Tehlikeli sınıf: Çalışan başına ayda 10 dakika

• Çok tehlikeli sınıf: Çalışan başına ayda 15 dakika

Örnek:

• 100 çalışanı olan bir çok tehlikeli iş yerinde, iş yeri hekimi ayda 1500 dakika (25 saat) görev yapar

• Tam zamanlı çalışan hekimler genellikle haftada 40 saat çalışır

• OSGB'de görev alan hekimler gün içinde birden fazla firmaya hizmet verebilir

Yıllık İzin Hakkı ve Tatil Durumu

İş yeri hekimlerinin izin durumu, çalıştıkları kurumun yapısına göre değişir:

Tam Zamanlı Kadrolu Hekimler (şirket bünyesinde)

• İş Kanunu’na göre:

  • 1 – 5 yıl: 14 gün

  • 5 – 15 yıl: 20 gün

  • 15 yıl üzeri: 26 gün

• Resmî tatillerde görev yapılmaz

• Evlilik, hastalık, doğum gibi mazeret izinleri uygulanır

OSGB ya da Serbest Çalışan Hekimler

• İzin süresi sözleşmeye bağlıdır

• Çalışma saatlerine göre esnek izin planlaması yapılabilir

• SGK'lı ya da şahıs şirketi sahibi olarak çalışma durumuna göre değişir

Ortalama Maaşlar (Türkiye Şartlarında)

2025 yılı itibariyle Türkiye’de iş yeri hekimi maaşları, çalışma türüne ve sözleşme şekline göre farklılık gösterir:

Tam Zamanlı Çalışan İş Yeri Hekimi

• Özel firmalarda: 45.000 TL – 70.000 TL

• Kamu kurumlarında (kadrolu): 50.000 TL – 75.000 TL

• Büyük sanayi kuruluşlarında: 80.000 TL – 100.000 TL+

Kısmi Süreli (Part-Time) Çalışan Hekimler

• Saatlik ücret: 600 TL – 1200 TL

• Ayda 60 – 100 saat çalışan bir hekimin kazancı: 40.000 TL – 80.000 TL

OSGB Üzerinden Görevli Hekimler

• Kuruma göre değişmekle birlikte: 35.000 TL – 60.000 TL arası

• Bazı OSGB’ler, hekimlere firma başına ödeme modeli uygular

Sosyal Haklar

İş yeri hekimlerinin sahip olduğu sosyal haklar şunlardır:

• SGK (emeklilik, sağlık sigortası)

• Kıdem ve ihbar tazminatı (kadroluysa)

• Yıllık ücretli izin

• Meslek sigortası (hatalı uygulamalara karşı)

• Vergi avantajları (serbest çalışanlar için)

• Mesleki sorumluluk sigortası

• Sertifika sahibi olmanın sağladığı yasal güvence

• İş güvenliği ve sağlık ekipmanı desteği (firmalar tarafından sağlanır)

İş Bulma Alanları ve Potansiyeli

İş yeri hekimlerinin görev alabileceği yerler şunlardır:

• Sanayi tesisleri

• Fabrikalar

• Lojistik şirketleri

• İnşaat firmaları

• Gıda ve üretim sektörü işletmeleri

• OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi)

• Kamu kurumları (belediyeler, organize sanayi bölgeleri vb.)

• Özel hastaneler bünyesinde iş sağlığı birimleri

• Büyük ölçekli holdingler ve grup şirketleri

Türkiye’de iş yeri hekimi bulundurma zorunluluğu olan binlerce işletme olduğu için bu mesleğin iş güvencesi ve potansiyeli oldukça yüksektir.

Türkiye’de Yapılabilirliği

İş yeri hekimliği Türkiye’nin tüm bölgelerinde yapılabilir. Kanuni zorunluluk nedeniyle her şehirde faaliyet gösteren işletmeler iş yeri hekimi istihdam etmek zorundadır. Büyükşehirlerde OSGB sayısı fazla olduğu için hizmet verilen firma çeşitliliği daha geniştir. Küçük şehirlerde ise genellikle part-time çalışmaya dayalı iş modeli yaygındır.

Kaç Yaşında Başlanabilir, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülür ?

• Tıp fakültesi mezuniyet yaşı: Ortalama 24 – 25

• Sertifika süreci sonrası mesleğe başlama: 25 – 26 yaş

• Fiziksel olarak engel bulunmadığı sürece: 65 yaş ve üzeri

• Emeklilik sonrası da danışmanlık veya kısmi süreli hizmet sunulabilir

• Deneyimli hekimler OSGB yöneticiliği veya eğitmenlik yapabilir