İş Güvenliği Uzmanı Nedir – İş Güvenliği Uzmanı Nasıl Olunur – İş Güvenliği Uzmanı Ne Kadar Kazanır

İş Güvenliği Uzmanı Nedir

İş güvenliği uzmanı, iş yerlerinde çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak amacıyla risk değerlendirmeleri yapan, tehlikeleri önleyici tedbirler geliştiren ve iş sağlığı güvenliği mevzuatına uygunluk sağlayan profesyoneldir.
İş güvenliği uzmanlarının temel amacı, iş kazalarını ve meslek hastalıklarını en aza indirgemek, güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak ve iş yerlerinin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlamaktır.

İş güvenliği uzmanları; iş yerindeki fiziksel, kimyasal, biyolojik ve ergonomik riskleri analiz eder, eğitimler düzenler, acil durum planları hazırlar ve koruyucu önlemlerin alınmasını takip eder. Aynı zamanda işverenlere mevzuat konusunda rehberlik ederek, iş kazası sonrası süreçlerde de destek sağlarlar.

Günümüzde hem küçük ölçekli işletmelerde hem de büyük sanayi tesislerinde iş güvenliği uzmanlarının önemi oldukça artmıştır ve yasal zorunluluk haline gelmiştir.

İş Güvenliği Uzmanı Nasıl Olunur

İş güvenliği uzmanı olabilmek için izlenmesi gereken temel adımlar şunlardır:

Üniversite Mezunu Olmak

İş güvenliği uzmanı olmak isteyenlerin, üniversitelerin Mühendislik, Mimarlık, Teknik Eğitim Fakülteleri veya Fen-Edebiyat Fakültelerinin fizik, kimya, biyoloji gibi bölümlerinden mezun olmaları gerekir. Ayrıca İş Sağlığı ve Güvenliği bölümü mezunları da doğrudan bu alanda çalışabilirler.

İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitimi Almak

Mezuniyetin ardından, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kurumlarda İş Güvenliği Uzmanlığı eğitimi alınmalıdır. Bu eğitimler teorik ve uygulamalı olmak üzere belirli saatler içerir.

İSG Sınavına (İş Sağlığı ve Güvenliği Sınavı) Girmek

Eğitimi tamamlayan adaylar, ÖSYM tarafından yapılan İş Sağlığı ve Güvenliği sınavına girer. Sınavı başarıyla geçen adaylara iş güvenliği uzmanlığı sertifikası verilir.

Uzmanlık Sınıfı Belirlemek

İş güvenliği uzmanları, çalışacakları işyerinin tehlike sınıfına göre üç farklı kategoriye ayrılır:

• C Sınıfı Uzman: Az tehlikeli işyerlerinde çalışabilir.

• B Sınıfı Uzman: Az tehlikeli ve tehlikeli işyerlerinde çalışabilir.

• A Sınıfı Uzman: Bütün işyerlerinde (çok tehlikeli dahil) çalışabilir.

Sertifika sınıfı yükseltmek için belirli bir süre deneyim kazanmak ve bir üst sınavı geçmek gerekir.

Hangi Okul ya da Eğitim Gerekir

İş güvenliği uzmanı olmak için aşağıdaki eğitimlerden biri tamamlanmalıdır:

• Üniversitelerin Mühendislik, Mimarlık, Teknik Eğitim Fakülteleri bölümleri

• Fen-Edebiyat Fakültelerinin fizik, kimya, biyoloji bölümleri

• Üniversitelerin İş Sağlığı ve Güvenliği Ön Lisans veya Lisans Programları

• Yetkili kurumlardan alınacak İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitim Programı

Bu eğitimlerde iş sağlığı mevzuatı, risk analizi, yangın güvenliği, kişisel koruyucu donanımlar gibi temel konular öğretilir.

Kimlere Uygun

İş güvenliği uzmanlığı şu özelliklere sahip bireyler için uygundur:

• Sorumluluk duygusu yüksek olanlar

• Detaylara dikkat eden ve analitik düşünebilen kişiler

• İkna kabiliyeti ve iletişim yeteneği güçlü bireyler

• Kurallara ve prosedürlere sıkı şekilde bağlı olanlar

• Stres altında soğukkanlı kalabilenler

• Problem çözme ve kriz yönetiminde başarılı olanlar

• Teknik bilgiyi saha uygulamalarına uyarlayabilenler

İş güvenliği uzmanı, hem çalışanların hem de işverenin çıkarlarını koruyacak hassas bir denge kurabilmelidir.

Günlük ve Haftalık Çalışma Saatleri

İş güvenliği uzmanlarının çalışma saatleri genellikle şu şekildedir:

• Haftada 5 gün, günlük 8-9 saat standart mesai uygulanır.

• Sözleşmeli çalışan İSG uzmanları haftada birkaç gün belirli saatlerde farklı firmalarda hizmet verebilir.

• Büyük projelerde ve çok tehlikeli işyerlerinde, vardiyalı sistemde çalışılması gerekebilir.

• Proje teslim dönemlerinde veya acil durumlarda fazla mesai yapılabilir.

Serbest çalışan uzmanlar kendi çalışma programlarını esnek şekilde oluşturabilirler.

Yıllık İzin Hakkı ve Tatil Durumu

İş güvenliği uzmanlarının izin hakları İş Kanunu’na tabidir:

• 1-5 yıl arasında çalışanlar için yıllık 14 gün izin hakkı vardır.

• 5 yıldan fazla çalışmalarda 20 gün yıllık izin kullanılır.

• Kamu sektöründe çalışan İSG uzmanları yılda 30 gün izin hakkına sahiptir.

• Resmî tatiller ve bayramlarda genellikle çalışılmaz, ancak acil durum planlamalarına göre bazı günlerde nöbet tutulabilir.

Serbest çalışan iş güvenliği uzmanları izinlerini kendi takvimlerine göre ayarlayabilir.

İş Güvenliği Uzmanı Ne Kadar Kazanır

İş güvenliği uzmanlarının maaşları sertifika sınıfı, deneyim, çalışılan sektör ve işyeri büyüklüğüne göre değişir:

• C sınıfı iş güvenliği uzmanı: Aylık 25.000 TL - 35.000 TL

• B sınıfı iş güvenliği uzmanı: Aylık 35.000 TL - 50.000 TL

• A sınıfı iş güvenliği uzmanı: Aylık 50.000 TL - 80.000 TL

• Serbest çalışan iş güvenliği uzmanları: Aylık 80.000 TL - 150.000 TL ve üzeri kazanç elde edebilir.

Özellikle çok tehlikeli sınıftaki büyük sanayi tesislerinde çalışan A sınıfı uzmanlar yüksek gelir elde ederler.

Sosyal Haklar

İş güvenliği uzmanlarının sosyal hakları şunlardır:

• SGK kapsamında sağlık sigortası ve emeklilik prim ödemeleri

• İş kazası ve meslek hastalığı sigortası

• Yıllık ücretli izin ve hastalık izni hakları

• Fazla mesai ödemeleri (sözleşmeye bağlı)

• Özel sağlık sigortası imkânı (bazı büyük firmalarda)

• Meslek içi eğitimlere katılım ve sertifika geliştirme desteği

Bağımsız çalışan uzmanlar, kendi sigortalarını Bağ-Kur üzerinden yatırmak zorundadır.

İş Bulma Alanları ve Potansiyeli

İş güvenliği uzmanları için iş imkanları oldukça geniştir:

• İnşaat firmalarında şantiye güvenliği yönetimi

• Sanayi tesislerinde iş sağlığı ve güvenliği departmanlarında görev

• OSGB’lerde (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi) çalışmak

• Enerji, maden, kimya ve otomotiv sektörlerinde risk yönetimi

• Hastaneler, alışveriş merkezleri, okullar gibi kurumsal yapılarda İSG uzmanlığı

• Serbest olarak danışmanlık hizmetleri sunmak

Türkiye’de 50’den fazla çalışanı olan her işletmede iş güvenliği uzmanı bulundurma zorunluluğu olduğundan, uzmanlara olan talep sürekli artmaktadır.

Türkiye’de Yapılabilirliği

Türkiye’de iş güvenliği uzmanlığı mesleğinin yapılabilirliği oldukça yüksektir:

• 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile İSG hizmetleri yasal zorunluluk haline gelmiştir.

• İş kazalarının önlenmesi amacıyla şirketler iş güvenliğine daha fazla yatırım yapmaktadır.

• Kamu kurumları, belediyeler ve özel sektör firmaları düzenli olarak iş güvenliği uzmanı istihdam etmektedir.

• Özellikle inşaat, enerji ve üretim sektörlerinde iş güvenliği uzmanlarına yoğun talep vardır.

Türkiye'nin ekonomik büyümesi ve altyapı projeleri arttıkça iş güvenliği uzmanlarına olan ihtiyaç da sürekli artmaktadır.

Kaç Yaşında Başlanabilir, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülebilir

• Başlama yaşı: Üniversite mezuniyeti ve sertifika alımından sonra genellikle 23-25 yaşlarında mesleğe başlanabilir.

• Sürdürme yaşı: Fiziksel ve zihinsel yeterlilik devam ettiği sürece 65 yaş ve sonrasında dahi sürdürülebilir.

Deneyim arttıkça denetçi, baş uzman, İSG yöneticisi veya eğitmen gibi farklı kariyer yollarına geçiş mümkündür.