Embriyolog Nasıl Olunur ? Embriyolog Ne Kadar Kazanır ?

Meslek Tanımı

Embriyolog, üreme sağlığı ve tüp bebek (IVF) tedavileri başta olmak üzere, insan embriyosunun oluşumu, gelişimi ve laboratuvar ortamında incelenmesiyle ilgilenen sağlık meslek mensubudur. Embriyologlar, kadın ve erkekten alınan üreme hücrelerini (yumurta ve sperm) laboratuvar ortamında birleştirerek döllenme işlemini gerçekleştirir, embriyo gelişimini izler ve uygun embriyoyu seçerek rahme transfer edilmesini sağlar.

Embriyologlar ayrıca spermlerin mikroskop altında seçimi, yumurtaların mikroenjeksiyonu (ICSI), embriyoların dondurulması, çözülmesi ve saklanması gibi teknik işlemleri de yürütür. Bu meslek yüksek hassasiyet, laboratuvar bilgisi ve biyolojik süreçlere hâkimiyet gerektirir. Çocuk sahibi olmakta zorluk yaşayan çiftlere umut olan embriyologlar, yardımcı üreme teknolojilerinde çok önemli bir rol üstlenir.

Embriyolog Nasıl Olunur ?

Embriyolog olabilmek için biyoloji ve sağlık bilimleri alanlarında üniversite eğitimi almak ve üzerine yüksek lisans düzeyinde embriyoloji veya yardımcı üreme teknikleri alanında uzmanlaşmak gereklidir. Aşağıda embriyolog olmak için izlenmesi gereken adımlar detaylı olarak açıklanmıştır.

1. Lise Eğitimi

Embriyolog olmak isteyen adayların öncelikle lise eğitimini tamamlamaları gerekir. Sayısal ağırlıklı bir lise programı tercih edilmelidir.

• Tercih edilen lise türleri: Fen Lisesi, Anadolu Lisesi, Sağlık Meslek Lisesi

• Biyoloji ve kimya gibi temel derslerde başarı önemlidir

• Üniversite sınavı olan YKS (TYT ve AYT) için hazırlık yapılmalıdır

2. Lisans Eğitimi

Embriyolog olmak isteyen bireylerin aşağıdaki lisans bölümlerinden birinden mezun olması gereklidir:

• Biyoloji

• Moleküler Biyoloji ve Genetik

• Genetik ve Biyomühendislik

• Tıbbi Biyolojik Bilimler

• Veterinerlik Fakültesi (bazı özel alanlar için)

Bu bölümler 4 yıllık lisans eğitimi sunar. Mezuniyet sonrası doğrudan embriyolog olarak çalışılamaz. Uzmanlaşma gereklidir.

3. Yüksek Lisans Eğitimi

Embriyolog unvanı almak için lisans sonrası yüksek lisans yapılması zorunludur. İlgili yüksek lisans programları şunlardır:

• Klinik Embriyoloji Yüksek Lisans Programı

• Tıbbi Biyoloji Yüksek Lisansı (embriyoloji alanında tezli)

• Yardımcı Üreme Teknikleri Sertifika Programları (üniversite hastanelerine bağlı)

Bu eğitimlerin süresi genellikle 2 yıldır. Teorik derslerin yanında yoğun laboratuvar uygulamaları, IVF merkezi stajları ve tez çalışmaları içerir.

4. Klinik Uygulama ve Sertifikasyon

Yüksek lisans sürecinde ya da sonrasında Sağlık Bakanlığı onaylı Yardımcı Üreme Teknikleri Sertifikası alınması gerekir. Bu sertifika ile kişi, tüp bebek merkezlerinde resmî olarak “Embriyolog” unvanı ile çalışabilir.

Sertifika programları üniversite hastanelerinde veya yetkili merkezlerde açılır ve genellikle uygulamalı eğitimle tamamlanır.

Hangi Okul ya da Eğitim Gerekir ?

Embriyolog olmak için izlenmesi gereken eğitim yolları şunlardır:

• Lise mezuniyeti (sayısal ağırlıklı program)

• Üniversite sınavı ile ilgili lisans programına yerleşme

• 4 yıllık Biyoloji, Moleküler Biyoloji, Genetik, Tıbbi Biyolojik Bilimler gibi bölümlerden mezuniyet

• Klinik Embriyoloji veya Yardımcı Üreme Teknikleri alanında yüksek lisans ve sertifika

Bu alanda yüksek lisans sunan başlıca üniversiteler:

• Hacettepe Üniversitesi

• Ankara Üniversitesi

• İstanbul Üniversitesi – Cerrahpaşa

• Ege Üniversitesi

• Gazi Üniversitesi

• Yeditepe Üniversitesi (özel)

• Acıbadem Üniversitesi (özel)

Kimlere Uygun ?

Embriyologluk mesleği aşağıdaki niteliklere sahip bireyler için uygundur:

• Biyolojiye ve laboratuvar ortamına ilgili

• Mikroskobik düzeyde dikkatli ve sabırlı çalışabilen

• El becerisi yüksek, koordinasyonu güçlü

• Bilimsel gelişmeleri takip edebilen

• Takım çalışmasına yatkın

• Uzun süre ayakta ya da mikroskop başında çalışmaya uygun

• Etik değerlere bağlı ve hasta gizliliğine saygılı

• Yoğun ve stresli iş ortamlarında çalışabilecek düzeyde dayanıklı

Günlük / Haftalık Çalışma Saatleri

Embriyologlar genellikle özel tüp bebek merkezlerinde ve hastanelerin IVF ünitelerinde görev yaparlar. Çalışma saatleri aşağıdaki gibidir:

• Hafta içi: 08.00 – 17.00 / 09.00 – 18.00

• Cumartesi çalışması: bazı merkezlerde zorunludur

• Haftalık toplam çalışma süresi: 40 – 45 saat

• Döllenme ve embriyo transfer süreci zamanla sınırlı olduğu için bazı günlerde esnek ve yoğun mesai uygulanabilir

• Acil müdahale gerektiren durumlar nadirdir ancak hassasiyet gerektirir

Yıllık İzin Hakkı ve Tatil Durumu

Embriyologlar, çalıştıkları kuruma göre 4857 sayılı İş Kanunu veya kamu personel mevzuatına tabi olurlar.

• 1 yıl çalışmış olanlar: 14 gün yıllık izin hakkı

• 5 yıl üzeri deneyim: 20 gün yıllık izin

• Resmî tatillerde merkez kapalıysa izinli sayılır

• Doğum, hastalık ve evlilik gibi mazeret izinleri kullanılabilir

Yıllık izinler, IVF merkezlerinin yoğun dönemleri (örneğin yaz ayları) göz önüne alınarak planlanır.

Ortalama Maaşlar (Türkiye Şartlarında)

2025 yılı itibariyle Türkiye'de embriyolog maaşları çalışılan kurum, deneyim seviyesi ve şehre göre değişkenlik gösterir.

Yeni Mezun / Asistan Embriyolog

• Aylık maaş: 28.000 TL – 35.000 TL

• Yardımcı pozisyonlarda görev alınır

Klinik Embriyolog (Deneyimli)

• 3 – 5 yıl tecrübeli: 35.000 TL – 50.000 TL

• Özel merkezlerde döllenme ve transfer işlemlerinde doğrudan görev alır

Kıdemli Embriyolog / Laboratuvar Sorumlusu

• 5 yıl üzeri tecrübeli: 50.000 TL – 75.000 TL

• IVF laboratuvar yönetimi ve embriyo seçimi sorumluluğu taşır

Başembriyolog / Direktör

• Aylık maaş: 75.000 TL – 120.000 TL+

• Büyük tüp bebek merkezlerinde yüksek sorumluluk alanı vardır

Ek gelir modelleri: bilimsel danışmanlık, eğitim seminerleri, kongre katılım ücretleri ve özel hasta başı prim sistemi uygulanabilir.

Sosyal Haklar

Embriyologlar aşağıdaki sosyal haklardan yararlanabilir:

• SGK (sağlık sigortası, emeklilik)

• İşsizlik sigortası

• Doğum ve hastalık izni

• Fazla mesai ve resmi tatil çalışmaları için ek ücret

• Kıdem ve ihbar tazminatı (özel sektörde belirli süreyi dolduranlar için)

• İsteğe bağlı bireysel emeklilik (BES)

• Özel sağlık sigortası (bazı kurumlar tarafından sağlanır)

İş Bulma Alanları ve Potansiyeli

Embriyologlar için başlıca iş alanları şunlardır:

• Tüp bebek merkezleri (IVF klinikleri)

• Özel hastanelerin yardımcı üreme merkezleri

• Üniversite hastaneleri ve araştırma merkezleri

• Laboratuvar hizmetleri sunan sağlık kuruluşları

• Biyoteknoloji firmaları

• Kök hücre ve genetik araştırma laboratuvarları

• Akademik kariyer ve üniversitelerde öğretim görevliliği

Türkiye’de tüp bebek tedavilerine artan ilgiyle birlikte embriyologlara olan talep artmaktadır. Üreme sağlığına yönelik yatırımlar arttıkça iş potansiyeli daha da genişlemektedir.

Türkiye’de Yapılabilirliği

Embriyologluk mesleği Türkiye’nin büyük şehirlerinde ve sağlık altyapısı gelişmiş bölgelerinde yapılabilmektedir. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya gibi şehirlerde çok sayıda özel tüp bebek merkezi faaliyet göstermektedir. Küçük şehirlerde de özel sağlık kuruluşlarının çoğalmasıyla birlikte embriyolog istihdamı giderek artmaktadır.

Sağlık Bakanlığı’na bağlı olarak açılan özel IVF merkezlerinde görev almak için gerekli sertifikalara ve deneyime sahip olmak şarttır. Ayrıca yurt dışında da geçerli olan eğitimler ve uluslararası belgelerle meslek global düzeyde icra edilebilir.

Kaç Yaşında Başlanabilir, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülür ?

• Lisans eğitimi sonrası mezuniyet yaşı: Ortalama 22 – 23

• Yüksek lisans + uygulama süreci: 2 – 3 yıl

• Mesleğe başlama yaşı: 25 – 26

• Fiziksel ve mental yeterlilik sürdüğü sürece: 60 yaşına kadar aktif çalışılabilir

• Deneyim arttıkça yönetici ve danışmanlık pozisyonlarına geçilebilir