Bakkal Nedir – Bakkal Nasıl Olunur – Bakkal Ne Kadar Kazanır?

Bakkal Nedir?

Bakkal, temel gıda ve tüketim ürünlerini mahalle ölçeğinde satışa sunan, müşterilerine yakın ve güvenilir hizmet sunan küçük ölçekli perakende esnafıdır. Marketlerden farklı olarak bakkallar; kişisel ilgi, veresiye defteri, sohbet kültürü ve esnek saatleriyle toplumda önemli bir yer tutar.

Bakkallar genellikle şu ürünleri satar:

• Ekmek, süt, yoğurt gibi temel gıda ürünleri

• Sigara, içecek, bisküvi, çikolata, sakız vb. atıştırmalıklar

• Temizlik ve hijyen ürünleri

• Ev ihtiyaçları (ampul, pil, kibrit, sabun vs.)

• Yerel veya günlük ürünler (yumurta, gazete, poşet, çay, kahve)

Kısacası, bakkal; mahalle sakinlerinin günlük ihtiyaçlarını karşılayan, geleneksel ve samimi bir alışveriş noktasıdır.

Bakkal Nasıl Olunur?

Bakkal olmak için herhangi bir üniversite diploması gerekmez, ancak bazı yasal ve pratik süreçler izlenmelidir.

1. Temel Şartlar

• En az ilkokul mezunu olmak

• 18 yaşını doldurmuş olmak

• Adli sicil kaydı temiz olmak

• İşyeri açma ruhsatı almak

• Vergi mükellefi olmak (vergi levhası çıkarmak)

• Belediyeden gerekli izinleri almak (işyeri açma izni, tabela vergisi, gıda satışı ruhsatı)

2. Gerekli Belgeler

Bakkal açmak için gereken başlıca belgeler:

• Nüfus cüzdanı fotokopisi

• 2 adet vesikalık fotoğraf

• İkametgâh belgesi

• Adli sicil kaydı

• Kira kontratı veya tapu fotokopisi

• Esnaf ve Sanatkârlar Odası kaydı

• Vergi dairesi kaydı ve vergi levhası

• Belediye işyeri açma ruhsatı

Eğer gıda satışı yapılacaksa Gıda Sicil Belgesi (Tarım İlçe Müdürlüğü'nden) alınmalıdır.

3. Mekân ve Lokas

yon

Bakkal açılacak yerin:

• İnsan yoğunluğunun olduğu mahalle içinde

• Rakip zincir marketlerden uzak

• Görünürlüğü ve ulaşımı kolay

• Depolama alanı olan ve soğutma sistemine uygun olması gerekir

Hangi Okul ya da Eğitim Gerekir?

Bakkal olmak için belirli bir okul mezuniyeti şart değildir. Ancak şu eğitimler ve kurslar faydalı olabilir:

• Halk eğitim merkezlerinde “Girişimcilik Kursları”

• KOSGEB destekli “Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi”

• Esnaf odalarının verdiği muhasebe ve satış teknikleri seminerleri

• Temel gıda hijyeni eğitimi

Bu eğitimler, hem yasal süreçleri kolaylaştırır hem de işletmenin başarılı olmasına katkı sağlar.

Kimlere Uygun?

Bakkallık mesleği şu kişisel özelliklere sahip bireyler için uygundur:

• Dürüst ve güvenilir olmak

• Müşteri ilişkilerinde güler yüzlü olmak

• Disiplinli, düzenli ve sabırlı çalışmak

• Esnek çalışma saatlerine uyum sağlamak

• Temel muhasebe ve ürün takibi yapabilmek

• Mahalle kültürüne, geleneklere saygılı olmak

Günlük ve Haftalık Çalışma Saatleri

Bakkallar genellikle uzun saatler çalışır:

• Günlük: Ortalama 12 – 14 saat (sabah 07:00 – akşam 21:00)

• Haftalık: 80 – 90 saat civarı

• Hafta içi ve hafta sonu açıktır

• Dini bayramlarda ve resmi tatillerde genellikle açıktırlar

Not: Çalışma saatleri sahibine bağlı olduğu için esneklik mümkündür.

Yıllık İzin Hakkı ve Tatil Durumu

Kendi işini yapan bakkallar için izin durumu kişiseldir:

• Dükkan kapatılarak kısa süreli izin alınabilir

• Güvenilir bir çalışan varsa devrederek izin yapılabilir

• Tatil dönemleri genelde yaz sonu ya da kış aylarında tercih edilir

• Resmî tatillerde çalışmak yaygındır (özellikle bayram öncesi)

Sigortalı olarak çalışan bir bakkal elemanı ise:

• İş Kanunu’na tabidir ve yıllık ücretli izin, resmî tatil ücreti gibi haklara sahiptir.

Bakkal Ne Kadar Kazanır?

Bakkalın kazancı bulunduğu semte, müşteri kitlesine ve satış hacmine göre değişir.

2025 Yılı Ortalama Bakkal Kazançları:

Küçük mahalle bakkalı:

• Aylık net kazanç: 15.000 TL – 25.000 TL

Orta büyüklükte bakkal (yüksek satış hacmi):

• 25.000 TL – 45.000 TL

Yoğun lokasyonda, çalışanlı bakkal:

• 50.000 TL+ (brüt ciro olabilir, giderler düşülmelidir)

Ek kazançlar:

• Dergi, gazete, su, sigara, fatura tahsilatı, kart dolum hizmetleri

• Veresiye defteri ile sadık müşteri kitlesi oluşturma

• Ekstra ürün gruplarıyla (kuru bakliyat, ev yapımı ürünler) kar artırımı

Sosyal Haklar

Kendi işini yapan bakkallar:

• Bağ-Kur üzerinden emeklilik ve sağlık sigortasına sahip olabilir

• Vergi levhası ile resmi olarak işletme sahibi olur

• Esnaf ve sanatkâr desteklerinden faydalanabilir

• Emeklilik sonrası da işletmesini sürdürebilir

Çalışan bakkallar için:

• SGK sigortası

• Kıdem ve ihbar tazminatı

• Fazla mesai ve resmi tatil hakları

• Yıllık izin ve doğum/evlilik izinleri

İş Bulma Alanları ve Potansiyeli

Bakkallar için iş kurma ve çalışma alanları:

• Mahalle içinde bireysel dükkân açmak

• Kooperatif ya da apartman içi küçük market işletmek

• Zincir market dışı bölgelere hizmet sunmak

• Köy ve kasabalarda temel tüketim malzemesi satışı yapmak

• Online sipariş/delivery ile işini büyütmek (WhatsApp, Getir Çarşı vb.)

Mahallede zincir market yoksa bakkallar hâlâ çok önemlidir.

Türkiye’de Yapılabilirliği

Türkiye’de bakkallık hâlâ yapılabilir ve toplumsal olarak değerli bir meslektir, ancak rekabet yüksektir:

• Zincir marketler (A101, BİM, ŞOK) ile rekabet zordur

• Ancak müşteriyle yakın ilişki, esnek saatler, veresiye ve hızlı hizmet avantaj sağlar

• Kırsal bölgelerde, küçük kasabalarda ve yaşlı nüfusun yoğun olduğu yerlerde bakkallık hâlâ vazgeçilmezdir

Devletin bazı dönemlerde esnafa yönelik teşvikleri, vergi indirimi ve kira destekleri de bakkalları desteklemektedir.

Kaç Yaşında Başlanabilir, Kaç Yaşına Kadar Sürdürülebilir?

• Başlama yaşı: 18 yaş ve üzeri

• Devam süresi: Fiziksel durum ve sağlık elverdiği sürece 65 yaşına kadar sürdürülebilir

• Emeklilik sonrası da dükkân işletmeye devam edilebilir